Επιχειρηματίας = Εγκληματίας κατά τον κο. Σαμαρά

Στη χθεσινή του συνέντευξη ο Πρωθυπουργός αποκάλεσε τους διακινητές παρανόμων μεταναστών "επιχειρηματίες" και στη συνέχεια το διόρθωσε λέγοντας "μεγάλοι επιχειρηματίες". Παρά την μάλλον σπαστική εκφορά του λόγου του ο κος Σαμαράς δεν είναι αμόρφωτος. Το γλωσσικό του ολίσθημα (εάν ήταν τέτοιο) οφείλεται στην επιτυχία της αριστερής ιδεοληπτικής προπαγάνδας να ταυτίσει την επιχειρηματικότητα με την εγκληματικότητα στο μυαλό του μέσου Ελληνα. Ο έμπορος ψυχών σε καμία άλλη χώρα δεν θα αποκαλείτο "επιχειρηματίας" αλλά εγκληματίας. Επιχειρηματίας είναι αυτός που οργανώνει τους παραγωγικούς πόρους, απασχολεί προσωπικό και παράγει πλούτο. Οταν ίδιος ο Πρωθυπουργός τον ταυτίζει με εγκληματία και μάλιστα από τους αθλιότερους, τότε θα δραστηριοποιηθεί εκτός Ελλάδος εάν είναι Ελληνας και δεν θα έρθει στην Ελλάδα εάν είναι ξένος.

Άριστα εκπαιδευμένοι, πρόθυμοι και αποτελεσματικοί τελωνειακοί

Κατά την πρόσφατη αποστολή-δειγματισμό του Greekfashion στο Ισραήλ χρειάστηκε, προφανώς, να περάσουμε τα δείγματα από τελωνειακό έλεγχο ώστε να μπορούν να επιστραφούν ατελώς. Η διαδικασία γίνεται με βάση το Carnet ATA δηλαδή το δελτίο προσωρινής εισόδου δειγμάτων το οποίο σφραγίζεται σε κάθε τελωνείο, εν προκειμένω το Ελληνικό και το Ισραηλινό, κατά την είσοδο και έξοδο. Φθάνουμε λοιπόν δέκα βιοτέχνες στο τελωνείο του αεροδρομίου και αντιμετωπίζουμε έναν συνδυασμό ενόχλησης και ασχετοσύνης. Αρχικώς ασχολείται ένας τελωνειακός (οι δύο άλλες κυρίες τα λέγανε στο γραφείο) ο οποίος μας ενημέρωσε ότι τελειώνει η βάρδια και θα έφευγε στις εννέα και τέταρτο σε κάθε περίπτωση. Ευτυχώς που ήρθε ένας νεώτερος σε ηλικία υπάλληλος ο οποίος κάτι ήξερε αλλά και αυτός δυσκολεύθηκε διότι τα τελωνεία έχουν προσφάτως μηχανογραφηθεί (θεωρητικά τουλάχιστον) και τα στελέχη αναρωτήθηκαν εάν το Carnet καταχωρείται στον υπολογιστή ή όχι. Τελικώς, μηχανογράφηση-ξεμηχανογράφηση, επιστρατεύθηκε το αθάνατο (στην Ελλάδα, στις άλλες χώρες δεν υπάρχει) τεφτέρι ενισχυμένο με τα απαραίτητα ζελοτέπ (sellotape) όπου τα καρνέ πήραν αριθμό και μετά από περίπου μία ώρα φορτώσαμε τις βαλίτσες συνοδεία μίας συμπαθούς τελώνισας. Η ίδια διαδικασία στο Ισραήλ διήρκεσε ακριβώς πέντε λεπτά ενώ απασχολήθηκε ένας μόνο τελωνειακός ο οποίος ήξερε απολύτως τη δουλειά του. Κατά την επιστροφή πέσαμε σε μία τελωνειακό η οποία ήξερε να κάνει έλεγχο αλλά δεν ήξερε να συμπληρώσει τα υπόλοιπα στοιχεία με αποτέλεσμα να αρχίσουν τα τηλέφωνα και να έρθει άλλος συνάδελφος ο οποίος γνώριζε τη διαδικασία. Η προσφορά μου να τους κάνω σεμινάρια δεν έγινε αποδεκτή. Όσο περίμενα δε έπεσε το μάτι μου σε σκισμένο κίτρινο χαρτάκι κολλημένο και αυτό με ζελοτέπ που έγραφε "όποιος συνάδελφος γνωρίζει Elenxis να καταχωρήσει τα αποτελέσματα των ελέγχων". Ο εσμός των νωθρών, ανεκπαίδευτων και υπεράριθμων τελωνειακών στοιχίζει εκατομμύρια ευρώ και επιβαρύνει εξ αιτίας του ΔΕΤΕ (δικαίωμα ειδικών τελωνειακών εργασιών) τις εξαγωγές και τους πολίτες μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ. Οι πρόσφατες δε αλλαγές θα μειώσουν ακόμη περισσότερο τις ανάγκες σε προσωπικό, χωρίς να κινδυνεύσουν τα έσοδα από δασμούς. Μήπως αντί για μπήζει φόρους σε κατάσταση αμόκ πρέπει να αρχίσει ο κύριος Υπουργός από το νοικοκύρεμα στα του οίκου του;

Ο Μπένι καταργεί τις γραβάτες της Προεδρίας σε μία επίδειξη άκρατου λαϊκισμού

Η Καθημερινή της 13.12.13 φιλοξένησε την ακόλουθη επιστολή μου

"Ακύρωση διαγωνισμού

Κύριε διευθυντά

O υπουργός των Εξωτερικών αποφάσισε να ακυρώσει θορυβωδώς τον πρόχειρο διαγωνισμό (370/1699/ΑΣ 049/4.10.2013) για την προμήθεια των γραβατών που θα εδίδοντο ως αναμνηστικά δώρα με την ευκαιρία της επικείμενης ελληνικής Προεδρίας της Ε.Ε. Αν και η εν λόγω απόφαση δεν αναφέρει την αντίστοιχη ποσότητα, δημοσιεύθηκε στον Tύπο η πληροφορία ότι ο σχεδιασμός αφορούσε 12.000 γραβάτες έναντι των 30.000 που συνήθως παραγγέλνουν οι άλλες χώρες της Ε.Ε. όταν αναλαμβάνουν την Προεδρία. Με αυτά τα δεδομένα ο προϋπολογισμός των 120.000 ευρώ (ο αναλογών ΦΠΑ επιστρέφει στο κράτος), ήτοι 10 ευρώ ανά τεμάχιο, ήταν μάλλον μικρός, ενώ η χαμένη ευκαιρία να προωθήσουμε την ελληνική παράδοση στο μετάξι τεράστια. Για τους γνωρίζοντες, πολλά στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Συμβουλίου της Ευρώπης κ.λπ. τα οποία συνήθως περιλαμβάνονται μεταξύ των δικαιούχων γραβάτας, τις συλλέγουν μανιωδώς, ενώ έχει αναπτυχθεί διαχρονικά ένας ιδιότυπος διαγωνισμός αισθητικής και ποιότητας ανά κράτος. Ο κ. Βενιζέλος λοιπόν διέκοψε βάναυσα μία, μικρή πλην πολύ σημαντική, παράδοση ετών της Ε.Ε. και έχασε μία μοναδική ευκαιρία ενίσχυσης της τρωθείσας εικόνας της χώρας αλλά και στήριξης της αξιέπαινης προσπάθειας αναγέννησης της μεταξουργίας που γίνεται σήμερα στο Σουφλί. Για μία ακόμη φορά οι αποφάσεις αντί να στηρίζονται στον ορθολογισμό υπαγορεύονται από τον παραλογισμό [(και τις ψήφους) του όχλου]."

Εάν ο Μπένι και το σινάφι του κάνουν τόσο τραγικά λάθη (η λέξη που ταιριάζει καλύτερα αντικαταστάθηκε για λόγους αβρότητας) για τοσο μικρά ποσά, παρασυρόμενοι από το madding crowd (χωρίς την ειρωνική διάθεση του κυρίου Hardy) φανταστείτε τι συμβαίνει στις μεγάλες αποφάσεις (π.χ. φόρος ακινήτων).

Τα μαγαζιά θέλουν κράτος διαιτητή και όχι παιδονόμο

Εάν η κα Πόπη, ιδιοκτήτρια καταστήματος υποδημάτων στον Κολωνό, θέλει να κάνει εκπτώσεις στην πραμάτεια της, εκτός των θεσμοθετημένων περιόδων, τυπικά πρέπει υποβάλλει αίτημα στο Παρατηρητήριο Τιμών της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή για “διενέργεια δεκαημέρου προσφορών” συνοδευόμενο από αναλυτικό κατάλογο ειδών. Αυτά δεν πρέπει να ξεπερνούν το 50% των κωδικών που διατίθενται στο μαγαζί γιατί αλλιώς θεωρούνται “εκπτώσεις” και απαγορεύονται. Εάν όμως η συμπαθής καταστηματάρχης του παραδείγματός μας αποφασίσει να πουλάει φθηνότερα μειώνοντας τις τιμές, τότε είναι απολύτως νόμιμη αρκεί να μην χρησιμοποιεί την κακή λέξη “έκπτωση” ή “προσφορά” δεδομένου ότι οι τιμές στην Ελλάδα υποχρεωτικά διαμορφώνονται ελεύθερα και ανεξάρτητα από κάθε επιχείριση. Αυτό αποτελεί βασικό κανόνα της κοινοτικής και ως εκ τούτου εθνικής μας νομοθεσίας, στόχος της οποίας είναι να διασφαλίσει την ελευθερία του καταναλωτή να επιλέγει, συνήθως την φθηνότερη, μεταξύ περισσότερων ανταγωνιστικών τιμών για το ίδιο προϊόν. 

Το άνοιγμα των καταστημάτων την περασμένη Κυριακή και οι νεοπαγείς νοεμβριανές εκπτώσεις αποτέλεσαν αντικείμενο πλείστων σχολίων και δηλώσεων, κινούμενων, σε μεγάλο βαθμό, εκτός θέματος. Κανείς δεν αναρωτήθηκε κατά πόσον είναι δουλειά του το κράτους να ασχολείται με το πότε η κα Πόπη θα σηματοδοτήσει στους πελάτες της ότι μείωσε τις τιμές ή με το εάν θα ανοίξει το μαγαζί της την Κυριακή. Κανείς δεν αναρωτήθηκε εάν έχει νόημα ο φορολογούμενος να καλύπτει το κόστος των δημοσίων υπαλλήλων που χειρίζονται τις αιτήσεις για “δεκαήμερα προσφορών” και πραγματοποιούν ελέγχους συμμόρφωσης. Γιατί, δεδομένου ότι η ελεύθερη διαμόρφωση των τιμών αποτελεί ταυτόχρονα δικαίωμα και υποχρέωση κάθε επιχείρησης, μια που η συνεννόηση με άλλες επιχειρήσεις για τον άτυπο καθορισμό των τιμών είναι παράνομη, δεν υπάρχει η αντίστοιχη ελευθερία στη διενέργεια εκπτώσεων;


“Πολύ κακό για το τίποτα” θα έλεγε ο Βάρδος αφού το Υπουργείο Ανάπτυξης και οι Περιφέρειες διενεργούν, ευτυχώς, απειροελάχιστους ελέγχους. Επειδή η φύση απεχθάνεται το κενό, σε ορισμένες περιοχές μάλιστα, κάποιοι καλοθελητές από τους τοπικούς εμπορικούς συλλόγους προχωρούσαν σε “συστάσεις” σε καταστήματα που συνέχιζαν “παρανόμως” τις θερινές εκπτώσεις. Στην πράξη όμως η παραλυτική ύφεση και ο δραματικός περιορισμός της αγοραστικής δύναμης του καταναλωτή σε συνδυασμό με την απουσία ελέγχων έχει φέρει τα περισσότερα σημεία πώλησης σε καθεστώς εκπτώσεων καθ’όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Το θέμα της λειτουργίας των καταστημάτων λιανικής τις Κυριακές είναι πιο σύνθετο. Σε αντίθεση με αυτά που ακούστηκαν, για τα μικρά καταστήματα είναι μάλλον ευκαιρία παρά απειλή. Το κόστος λειτουργίας τους είναι χαμηλότερο τις Κυριακές, αφού συνήθως δεν απασχολούν προσωπικό, ενώ τίποτε δεν εμποδίζει τους ιδιοκτήτες τους να ξεκουραστούν π.χ. τη Δευτέρα η οποία παραδοσιακά είναι μέρα με χαμηλό τζίρο. Η συμπεριφορά του καταναλωτή και η ζήτηση είναι αυτά που θα διαμορφώσουν τελικά τα ωράρια όταν αποφασίσει το Υπουργείο να σταματήσει να μπλέκεται στα πόδια μας, πάντα βεβαίως “για το καλό μας”.

Το κακό εν προκειμένω είναι ότι το κράτος στην Ελλάδα ασχολείται με αυτά που δεν πρέπει και σπανίως με αυτά που πρέπει. Ένα καίριο ζήτημα, για παράδειγμα, είναι τα τεράστια καταστήματα και εμπορικά κέντρα που βρίσκονται εκτός του αστικού ιστού. Αυτά επιβαρύνουν το περιβάλλον, λόγω των ενεργειακών τους αναγκών και των μετακινήσεων των πελατών τους για μεγαλύτερες αποστάσεις, οδηγούν στην γκετοποίηση του κέντρου και σε άνιση κατανομή του εισοδήματος σε σχέση με τα μικρά εμπορικά καταστήματα. Αντί λοιπόν το Υπουργείο Ανάπτυξης να ασχολείται με το εάν η κυρία Πόπη μπορεί να κάνει εκπτώσεις (πράγμα που έκανε και θα κάνει έτσι αλλιώς, ασχέτως των όποιων ρυθμίσεων) οφείλει να εξασφαλίζει αυτό που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν “level playing field”, δηλαδή την ισότητα και τη δικαιοσύνη στην αγορά. Έτσι μόνο απορία προκαλεί το γεγονός ότι τα μεγάλα εμπορικά κέντρα αντί να επιβαρύνονται λόγω των προαναφερθέντων αρνητικών επιπτώσεών τους, επιδοτούνται φορολογικά εις βάρος των “μικρών”.

“Ας ευλογεί ο θεός τον Τσάρο και ας τον κρατά μακριά από εμάς” λέει ο Ραβίνος στον "Βιολιστή στη στέγη”. Έχουν περάσει περισσότερα από εκατό χρόνια αφότου γράφτηκαν οι ιστορίες στις οποίες βασίστηκε το επιτυχημένο μιούζικαλ και στη σύγχρονη (ο θεός να την κάνει) Ελλάδα δεν έχουμε ακόμη χωνέψει ότι ο ρόλος του κράτους στην αγορά πρέπει είναι αυτός του ενάρετου διαιτητή και όχι του κομπλεξικού παιδονόμου. 

*δημοσιεύθηκε το "Κ" της Καθημερινής στις 10.11.2013  

taxisnet - άτσα κουστουμιά ο σακάτης

Το Taxisnet (ξανά)βούλωσε. Ο Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων έκανε έκκληση να μην καταχωρούν οι πολίτες δηλώσεις E9 μέχρι της 20 του μηνός γιατί το σύστημα δεν μπορεί να τις δεχθεί!  Φανταστείτε το Αμερικανικό IRS ή το Βρεττανικό HMRC να κάνουν αντίστοιχη έκκληση στους πολίτες των χωρών τους. Η πλήρης αποτυχία του Υπουργείου Οικονομικών με το χρυσοπληρωμένο (ενδεχομένως και αδαμαντοπληρωμένο) Taxisnet θυμίζει το παλαιό (hence politically incorrect) ανέκδοτο με τον πελάτη που πήγε στον ράφτη να παραλάβει το κοστούμι. Το δεξί μανίκι ήταν πολύ μακρύ αλλά ο ράφτης του είπε "δεν πειράζει - εάν κρατάς λυγισμένο τον αγκώνα δεν θα φαίνεται". Το σακάκι κρέμαγε πίσω αλλά ο ράφτης του είπε "δεν πειράζει - εάν περπατάς σκυφτός δεν θα φαίνεται". Το παντελόνι ήταν πέντε δάχτυλα πάνω από το παπούτσι αλλά ο ράφτης του είπε "δεν πειράζει - εάν περπατάς με λυγισμένα τα γόνατα δεν θα φαίνεται". Βγαίνει λοιπόν ο δυστυχής από τον ράφτη και τον βλέπει ένας και λεέι "άτσα κουστουμιά ο σακάτης!"

Πατριωτισμός ή Απιστία

Στο σημερινό κύριο άρθρο της η Καθημερινή γράφει, με αφορμή την μεταφορά της έδρας της Βιοχάλκο στο Βέλγιο ότι "η ελληνική επιχειρηματική τάξη θα έπρεπε να επιδείξει πιο σοβαρό όραμα και περισσότερο πατριωτισμό αυτές τις δύσκολες ώρες". Σε ότι αφορά στο όραμα κανείς δεν μπορεί να έχει αντίθετη γνώμη αφού η καινοτομία, η παραγωγή πλούτου, η εξέλιξη και η ευημερία εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από αυτό. Βέβαια όταν ο τόπος στον οποίο δραστηριοποιείται μία επιχείρηση παρουσιάζει συνθήκες ασφυξίας (π.χ. με υπέρογκο κόστος χρήματος και ενέργειας εξ αιτίας του αδηφάγου ελληνικού κράτους-τέρατος), πλήρη αστάθεια οικονομικού περιβάλλοντος (στην φορολογία όχι μόνο δεν ξέρει κανείς τι του ξημερώνει - καθημερινά, με πλείστες αναδρομικές ρυθμίσεις, αλλάζει και του τί του είχε ξημερώσει στο παρελθόν), η πραγματοποίηση ενός οράματος καθίσταται δύσκολη, εάν όχι αδύνατη. Ως προς το όραμα λοιπόν δύσκολα μπορεί να κατηγορήσει κανείς την διοίκηση μιας εταιρείας που αποφασίζει να μεταφέρει την έδρα της σε μία χώρα όπου μπορεί να πραγματοποιήσει το όραμά της.

Αυτό που είναι όμως εξόχως επικίνδυνο και ανόητο είναι να μιλάμε για πατριωτισμό. Η ευθύνη της διοίκησης μίας εταιρείας είναι αποκλειστικά προς στους μετόχους αυτής. Προφανώς οι όποιες αποφάσεις πρέπει να κινούνται στο σημείο ισορροπίας μεταξύ των συμφερόντων των εργαζομένων, των πιστωτών, των πελατών της και σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνο πλαίσιο. Ο πατριωτισμός όμως δεν υφίσταται σε έναν νομικό πρόσωπο με πολυεθνική παρουσία, πολυεθνική μετοχική σύνθεση και εν πάσει περιπτώσει ο πατριωτισμός αφορά εξ ορισμού σε φυσικά και όχι νομικά πρόσωπα.

Οι βασικοί μέτοχοι μίας εταρείας που προκαλούν ή έστω συναινούν στην μεταφορά της έδρας της είναι πατριώτες; Εάν η τύχη της εταιρείας και των εργαζομένων της εξαρτάται από μία τέτοια κίνηση τότε είναι θερμοί πατριώτες. Γιατί παρέχουν πολύ καλύτερες υπηρεσίες στην πατρίδα διασφαλίζοντας τις θέσεις εργασίας στην Ελλάδα και την βιωσιμότητα της εταιρείας έστω συνεισφέροντας λιγότερο στο φαύλο ελληνικό κράτος ώστε να χρηματοδοτούν μεταξύ άλλων τις στρατοσφαιρικές μίζες του κου Τσοχατζόπουλου και τους υπέρογκους μισθούς των ΔΕΚΟ.

Ταυτόχρονα η παιδαριώδης επίκληση του πατριωτισμού από την Καθημερινή είναι εξόχως επικίνδυνη και τελικά αντιπατριωτική. Επειδή τα "πατριωτικά" κεφάλαια είναι μάλλον περιορισμένα η οικονομική επιβίωση της Ελλάδας εξαρτάται από την προσέλκυση διεθνών "μη πατριωτικών" επενδύσεων για της οποίες διαγκωνίζονται πολλές άλλες χώρες. Για αυτό χρειάζεται σταθερό και ελκυστικό φορολογικό σύστημα, περιστολή της διαφθοράς, ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας, πολιτική σταθερότητα, γρήγορη και αποτελεσματική δικαιοσύνη. Η επίκληση του "πατριωτισμού" θολώνει τα νερά αποπροσανατολίζοντας από το πραγματικό πρόβλημα.

Στουρνάρας: Εάν μειώσουμε τους φόρους μετά πως θα δίνουμε "γενναιόδωρα συνταξιοδοτικά προγράμματα" στις ΔΕΚΟ?

Ο παραλογισμός του οικονομικού επιτελείου φοβάμαι ότι έχει φθάσει σε επίπεδα στα οποία ακόμη και ο πιο τολμηρός ψυχίατρος σηκώνει τα χέρια ψηλά. Το Υπουργείο Οικονομικών στέλνει αναδρομικά φόρους δύο ετών μία ημέρα πριν την λήξη της προθεσμίας πληρωμής τους. Φόροι οι οποίοι δεν συνδέονται με το εισόδημα αλλά με την κατοχή ακινήτων και μάλιστα υπολογισμένοι με βάση "αντικειμενικές αξίες" οι οποίες είναι σήμερα πολλαπλάσιες των εμπορικών. Η ΓΓΠΣ χρειάστηκε δύο χρόνια να βγάλει τα ειδοποιητήρια (σε πολλές περιπτώσεις δεν πρόλαβε καν, ζητώντας από τους φορολογούμενους να τα "κατεβάσουν" μόνοι τους) και μόλις εδέησε να τα βγάλει έδωσε προθεσμία 24 ωρών για την πληρωμή της πρώτης δόσης. Χρονικό όριο το οποίο συμπίπτει και με τις δόσεις φόρου εισοδήματος κ.λ.π. οδηγώντας ένα πολύ μεγάλο μέρος των φορολογουμένων σε απόγνωση.

του Κώστα Μητρόπουλου από τα "Νέα"

Την ίδια στιγμή ο κ. Στουρνάρας εξανέστη όταν άρχισε η συζήτηση περί μείωσης του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης εξ αιτίας του οποίου κατά την περσινή περίοδο η κατανάλωση μειώθηκε κατά 70%, ο κόσμος πάγωσε, οι μεγάλες πόλεις μετατράπηκαν σε θαλάμους αερίων -γιατί πολλοί έκαιγαν ότι έβρισκαν για να ζεσταθούν- και όλα αυτά χωρίς να αποδώσει εισπρακτικά η τεράστια αύξηση στον φόρο. "Δεν είναι η στιγμή να μιλάμε" είπε "για μειώσεις φόρων".


Λίγες μέρες αργότερα η τρόικα επιμένει (σωστά) στο κλείσιμο και στην εκκαθάριση των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ), της ΛΑΡΚΟ και της ΕΛΒΟ γιατί δεν πείθεται (σωστά) από το "σχέδιο αναδιάρθρωσης" το οποίο δεν είναι τίποτε άλλο από μία κίνηση για κερδίσει χρόνο η κυβέρνηση, με το σχετικό κόστος θα φορτώνεται στις πλάτες των φορολογουμένων. Στο επίμαχο μήνυμά του ο Ματίας Μορς γράφει "Η πρότασή σας [για τα ΕΑΣ] βασικά περιέχει ένα μάλλον γενναιόδωρο πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης και εθελουσίας εξόδου".

Ο καθηγητής Ι. Ληξουριώτης έγραψε πρόσφατα το, πολύ διαφωτιστικό για την εν λόγω εταιρεία σχόλιο που ακολουθεί. "Για το 2008 και 2009, η εταιρεία ΕΒΟ – ΠΥΡΚΑΛ παρουσίαζε ζημιές της τάξεως των 139 και 165 εκατομμυρίων ευρώ αντίστοιχα, με το προσωπικό της να ανέρχεται σε 1.846 άτομα, εκ των οποίων το 40% υποαπασχολείτο. Το γεγονός αυτό φαίνεται ότι ενθουσίασε τόσο πολύ τον τότε διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας κ. Κωνσταντίνο Μανούσο ώστε, λίγο πριν κλείσει το 2009, την 3η Δεκεμβρίου, αφού συμβουλεύτηκε και τους πολιτικούς προϊστάμενους του) αποφάσισε να αυξήσει τις αποδοχές του προσωπικού υπογράφοντας πέντε (5) συλλογικές συμβάσεις εργασίας με τα αντίστοιχα σωματεία του προσωπικού της εταιρείας. Ήδη καταλάβατε ότι με τις συμβάσεις αυτές δεν προβλέφθηκαν μειώσεις αποδοχών αλλά αυξήσεις ύψους 5% (2% από 1.1. και 3% από 1.9.) !!! Πότε; όταν η εταιρεία και η χώρα κατέρρεε !!! Μην σπεύσει βέβαια κανείς να σκεφθεί ότι οι αμοιβές του προσωπικού ήταν ιδιαίτερα ισχνές και για το λόγο αυτό οι αυξήσεις που δόθηκαν ήταν "δίκαιες" (τι λέξη κι αυτή). Αρκεί να λάβουμε υπόψη μας ότι τον καιρό εκείνο η μέση μηνιαία μισθολογική δαπάνη υπερέβαινε τα 4.500 ευρώ. Μάλιστα, άκουσον-άκουσον, στις ίδιες συλλογικές συμβάσεις προβλέφθηκε ότι σε όσους εργαζόμενους ο βασικός μισθός (όχι το σύνολο των αποδοχών), δεν υπερέβαινε τα 1.500 ευρώ, τότε η αύξηση για το δεύτερο εξάμηνο θα ήταν αντί 3,5% (δηλαδή συνολικός μισθός μαζί με χρονοεπιδόματα και λοιπά επιδόματα, πάνω από 2.500 με 3.000 ευρώ, εθεωρείτο στην ΕΒΟ-ΠΥΡΚΑΛ "μισθός πείνας"). Και να ήταν μόνο αυτή η αύξηση που δόθηκε στο βασικό μισθό ; Όχι δα. Αυξήθηκε επίσης και το χρονοεπίδομα, αυξήθηκε και το επίδομα ευδόκιμης υπηρεσίας, αυξήθηκε και η διατακτική Χριστουγέννων-Πάσχα, αυξήθηκε και το τεχνικό επίδομα !!!"

Η αντίδραση της κυβέρνησης στις απαιτήσεις της τρόικας ήταν ότι "πρέπει να δούμε το πρόγραμμα πολιτικά και όχι από στενή λογιστική σκοπιά" o μεθερμηνευόμενον εστί: "Χρησιμοποιούμε τη στενή λογιστική σκοπιά στη φορολογία υφαρπάζοντας τις καταθέσεις, δημεύοντας πρακτικά την περιουσία των πολιτών και γονατίζοντας την πραγματική οικονομία ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τους υπαίτιους των προβλημάτων μας "πολιτικά" προσφέροντάς τους "γενναιόδωρα πακέτα" εθελουσίας εξόδου και συνταξιοδότησης τα οποία έχουν προ πολλού εξαφανιστεί στον ιδιωτικό τομέα, οι άνεργοι του οποίου ξεπέρασαν το 1.500.000"

Είναι το ΣΔΟΕ για τα πανηγύρια;

Όταν είπα σε έναν πολύ καλό φίλο για το επεισόδιο με τον ΣΔΟΕ στην πατρίδα του, τις Αρχάνες, εξεπλάγη. “Μα”, μου είπε, “εκεί δεν είναι τσαμπουκάδες. Μου κάνει εντύπωση”. Όμως, για κάποιο λόγο, η έφοδος των αδιάφθορων (sic) στο πανηγύρι επ’ ευκαιρία της εορτής της μεταμορφώσεως του Σωτήρος εξελήφθη από τους ντόπιους ως πρόκληση (παρενθετικώς εάν αυτό συνέβαινε στα Σφακιά οι ελεγκτές μάλλον θα επέστρεφαν με έξτρα κουμπότρυπες). Στην προκειμένη περίπτωση το μείζον ζήτημα δεν είναι η αιτία που οδήγησε τα πράγματα στα άκρα ή το ποια από τις δύο πλευρές φέρει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης.

Το ζήτημα είναι ότι, δεδομένου ότι η μη έκδοση απόδειξης δεν αποτελεί “έγκλημα”, δεν μπορεί  να αποτελεί αντικείμενο ενασχόλησης του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος. Στην Αγγλία η αντίστοιχη υπηρεσία ονομάζεται “Serious Fraud Office” και ασχολείται, όπως μαρτυρά και το όνομά της, με σοβαρές υποθέσεις οικονομικής απάτης και όχι με το κατά πόσον το παμπ Spaniards Inn έκοψε απόδειξη. Εκεί τα καταστήματα δεν έχουν υποχρέωση να εκδίδουν αποδείξεις και εξαιρούνται του καθεστώτος ΦΠΑ εάν έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών κάτω από τις 77.000 χιλιάδες στερλίνες. Τα καταστήματα λιανικής μπορούν να ενταχθούν σε μία από τις απλές μεθοδολογίες ΦΠΑ όπως π.χ. υπολογισμός με βάση τις ημερήσιες εισπράξεις και την κατανομή των πωλήσεων σε κάθε συντελεστή με βάση τα τιμολόγια αγορών. Για τις μεγάλες εταιρείες με τζίρο άνω των 100 εκ. στερλινών η εκεί εφορία δίνει τη δυνατότητα να συμφωνηθεί ειδικό σύστημα διαχείρισης στα πλαίσια των αναγκών της εταιρείας ενώ υπάρχει και η επιλογή ο ΦΠΑ, π.χ. στην περίπτωση των χονδρικών πωλήσεων, να καταβάλλεται όταν εισπράττεται και όχι με την έκδοση του τιμολογίου. Μικρής έκτασης φοροδιαφυγή υπάρχει και στην Αγγλία. Επειδή όμως το οικονομικό και κοινωνικό κόστος της σύλληψής της είναι ασύμφορο το Υπουργείο Οικονομικών δεν ασχολείται με αυτήν. Ειδικότερα ο Αγγλικός ΣΔΟΕ επιλαμβάνεται υποθέσεων απάτης πολλών εκατομμυρίων με κριτήριο πάντα την αποτελεσματικότητα. Για παράδειγμα αποφάσισε να μην αναζητήσει τα κλεμμένα χρήματα στην πολύκροτη υπόθεση Polly Peck, ύψους 29 εκατομμυρίων λιρών, διότι ήταν εξαιρετικά αμφίβολη η ανάκτηση μέρους των απωλειών του κράτους. Έτσι, παρά τον εξαιρετικά πολιτικά ευαίσθητο χαρακτήρα της υπόθεσης, ανακοίνωσε ότι το εκτιμώμενο κόστος ανάκτησης ήταν δυσανάλογο με την εκτιμώμενη εισπραξιμότητα και την έθεσε στο αρχείο. (βλ. σχετικό άρθρο της Guardian)

Στη χώρα μας η συμμόρφωση με το φορολογικό σύστημα είναι από εξαιρετικά δύσκολη έως αδύνατη. Ειδικά στους ελεύθερους επαγγελματίες η λογική των αρχών είναι “ξέρω ότι με κλέβουν γι’αυτό και θα αυξήσω τους φόρους (τέλος επιτηδεύματος, μηδενικό αφορολόγητο, υψηλότεροι συντελεστές κλπ) για να ρεφάρω”. Έτσι στις περιπτώσεις εντατικού ελέγχου μίας τέτοιας επιχείρισης το αποτέλεσμα συχνά είναι το κλείσιμό της.

Το σημερινό φορολογικό σύστημα θυμίζει κάτι παρανοϊκές πινακίδες της τροχαίας στην παλαιά Εθνική οδό Αθήνας-Θεσσαλονίκης που ξαφνικά από τα 120 χιλιόμετρα έπρεπε να “κατεβάσει” ο οδηγός στα 50 για τη διασταύρωση. Εκεί περίμενε το τοπικό αστυνομικό όργανο για να κόψει κλήση στους Αθηναίους και τους Θεσσαλονικείς. Ορισμένοι εξαιρετικά άτυχοι πλήρωναν το τίμημα της μη συμμόρφωσης. Τότε γνωστός δημοσιογράφος είχε κάνει τη διαδρομή τηρώντας ευλαβικά τα όρια και χρειάστηκε 9 ώρες. Με δεδομένο ότι η πιθανότητα να πάρει κανείς κλήση ήταν μικρή, αφού τα σημεία όπου την “έστηναν” ήταν γνωστά, το 100% των οδηγών παρανομούσε.

Σήμερα το κράτος δεν έχει τα χρήματα να κάνει ελέγχους σε επίπεδο που θα λειτουργούσε αποτρεπτικά. Ακόμη και εάν τα είχε, το κόστος των ελέγχων θα ήταν δυσανάλογο των εσόδων. Αλλά στη χώρα μας βλέπετε, αντί το ΣΔΟΕ να ασχολείται με τη λίστα Λαγκάρντ, κυνηγάει τα πανηγύρια. Όχι τυχαία γιατί εν προκειμένω βρίσκεται στον φυσικό του χώρο.

του Ανδρέα Πετρουλάκη από την "Καθημερινή"

Amato : η μικρότερη μεγάλη όπερα του κόσμου

Η 16η Δεκεμβρίου ήταν μια πολύ κρύα μέρα στη Νέα Υόρκη, πολύ περισσότερο στο κοιμητήριο του City Island που βρέχεται από τον ωκεανό. Όποιος βρισκόταν εκεί γύρω στις δέκα το πρωί θα έβλεπε δεκάδες ανθρώπους να τραγουδούν αυθόρμητα άριες γύρω από έναν ανοικτό τάφο, καθυστερώντας θαυμάσια την ολοκλήρωση της θλιβερής τελετής. Η ποιότητα των φωνών και ο άριστος συντονισμός τους δεν άφηνε καμία αμφιβολία ότι επρόκειτο για επαγγελματίες της λυρικής τέχνης. Όταν δεν άντεξαν άλλο τη παγωνιά αποχαιρέτησαν, φανερά συγκινημένοι, τον φίλο και δάσκαλό τους με το ντουέτο Libiamo ne' lieti calici (ας πιούμε), το γνωστό brindisi της Τραβιάτας του Βέρντι. Ήταν η αυλαία για τον σπουδαίο Tony Amato ιδρυτή και ψυχή της ομώνυμης Νεοϋορκέζικης όπερας που έφυγε σε ηλικία 91 ετών. Οι περισσότεροι, αδαείς και μη, συνδέουν την όπερα ως τέχνη με μεγάλες αίθουσες, ακριβές παραγωγές, φημισμένα φεστιβάλ, διάσημα ονόματα σολίστ αλλά και αυτό που αποκαλείται, λαθεμένα πλην διασκεδαστικά, «πλουτοκρατία».

Το 1948 οπότε ο μαέστρος ίδρυσε με τη σύζυγό του Σάλλυ την Amato Opera, το όραμά του ήταν να δώσει σε νέους λυρικούς καλλιτέχνες την ευκαιρία να αναδειχθούν αλλά και να φέρει την όπερα κοντά στον απλού λαό. Η πρώτη παράσταση, του “Κουρέα της Σεβίλλης” του Ροσσίνι δόθηκε στο υπόγειο της εκκλησίας της Παναγίας της Πομπηίας στο Greenwich Village, όπου στεγαζόταν ο θίασος στα πρώτα του βήματα. To 1951 μετακόμισε σε ένα θέατρο στην οδό Bleecker, ενώ το 1964 βρήκε μόνιμη στέγη σε ένα τετραώροφο brownstone επί της οδού Bowery 319, δίπλα σε ένα βενζινάδικο και στο κτίριο όπου δέκα χρόνια αργότερα φιλοξένησε το περίφημο rock club CBGB (Country, BlueGrass, and Blues). Η περιοχή ήταν εκείνη την εποχή ιδιαίτερα κακόφημη και το κτήριο καταφύγιο αστέγων, τους οποίους ο Αμάτο μεταχειριζόταν «με καλωσύνη και ζεστασιά». Τότε η τιμή του εισιτηρίου ήταν μόλις 1,8 δολάρια για να φτάσει το 2009, τελευταία χρονιά λειτουργίας του λιλιπούτειου αυτού λυρικού θεάτρου, τα 35 δολάρια, ποσό ιδιαίτερα χαμηλό σε σχέση με τις μεγάλες γνωστές όπερες. Όταν ιδρύθηκε η Αmato Opera, λίγο μετά τον πόλεμο, οι ευκαιρίες για τους λυρικούς καλλιτέχνες αλλά και γενικότερα, ήταν ελάχιστες ή ανύπαρκτες. Ο Amato είχε την ευθύνη του εργαστηρίου όπερας του America Theater Wing Professional Training Program που εκπαίδευε βετεράνους του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στο χορό, όπερα, μπαλέτο και θέατρο προκειμένου να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας. Είχε δηλαδή πρόσβαση σε νέα ταλέντα τα οποία καλλιεργούσε και ανέπτυσσε υπομονετικά, ενώ δεν είναι λίγοι οι σολίστ που μετά την Amato συνέχισαν επιτυχώς την καριέρα τους στην Μετροπόλιταν και στην City Opera. Αυτός ήταν και ο πρωταρχικός στόχος του Τόνυ, να μυήσει επαγγελματίες και μη, ανθρώπους που κάτω από άλλες συνθήκες δεν θα είχαν τέτοια δυνατότητα, στο μεγαλείο της όπερας. Μεγαλείο το οποίο στην περίπτωση της Amato Opera εξαντλείτο στο έργο καθαυτό αφού όλα τα υπόλοιπα ήταν μάλλον πολύ μικρά. Το θέατρο διέθετε μόλις 107 θέσεις και μια ιδιαίτερα στενάχωρη σκηνή πλάτους επτά μέτρων. Συνθήκες που καθιστούσαν πρακτικά τους θεατές μέρος του θιάσου και τους επέτρεπαν να βλέπουν καλά, χωρίς τα συνήθως απαραίτητα στην όπερα κιάλια, αλλά και να ακούν καθαρά τους σολίστ. «Αυτό που [οι θεατές] θυμούνται κυρίως από την όπερά μας είναι ότι όταν έρχονται στο θέατρο, αισθάνονται μια οικογενειακή ζεστασιά, μια πολύ στενή σχέση με το έργο την οποία κανένα άλλο θέατρο δε νομίζω ότι μπορεί να δώσει. Είχαμε τη τύχη να έχουμε ένα πολύ μικρό θέατρο το οποίο διατηρήσαμε μικρό, γιατί το μικρό είναι ωραίο. Μια μικρή όπερα η οποία όμως είναι ταυτόχρονα μεγάλη, μικρή μεν – μεγάλη δε” είχε πει χαρακτηριστικά ο Τόνυ Αμάτο σε συνέντευξή του. Το όλο, μικρό, οικοδόμημα στηριζόταν κυρίως στο ταλέντο και στη σκληρή δουλειά του Τόνυ και της συζύγου του Σάλλυ. Ο Τόνυ σκηνοθετούσε, διηύθυνε την ορχήστρα ενώ συχνά κατασκεύαζε τα σκηνικά. Η Σάλλυ έραβε τα κουστούμια, έφτιανε τα διαφημιστικά φέιγ βολάν, έκοβε εισιτήρια, και, όταν δεν τραγουδούσε ως σολίστ στις παραστάσεις, φρόντιζε τον φωτισμό. Οι μονωδοί και οι λιγοστοί μουσικοί λάμβαναν μια συμβολική αμοιβή ενώ ένας μεγάλος αριθμός φίλων της Αμάτο βοηθούσαν αφιλοκερδώς στην κατασκευή των σκηνικών, στον σχεδιασμό και στην ραφή των κοστουμιών κλπ. Το σύνολο των συντελεστών συχνά προσκαλείτο από το ζεύγος Αμάτο για να δοκιμάσει, μετά από κάθε πρεμιέρα, τα εξαιρετικά ιταλικά κεφτεδάκια με κόκκινη σάλτσα του χαρισματικού και σε αυτόν τον τομέα Τόνυ. Και γι’αυτά η εκτέλεση ακολουθούσε μουσική γλώσσα «Adagio, σιγά και, lento, lento» έλεγε ο Τόνυ «πρέπει να μπαίνουν αργά στη σάλτσα και να ψήνονται σιγά σιγά σε χαμηλή φωτιά». H ιδιόρρυθμη, ανθρώπινη όπερα του Τόνυ και στης Σάλλυ έκλεισε τον Μάιο του 2009 με μια παράσταση των Γάμων του Φίγκαρο του Μότσαρτ, συμπληρώνοντας 61 χρόνια παραστάσεων. Η Σάλλυ, που έφυγε το 2000, ευτυχώς δεν πρόλαβε να δει την όπερα να κλείνει. Ο Τόνυ είχε δίκιο όταν ισχυριζόταν ότι στο μικρό αυτό θέατρο οι θεατές είχαν μια μεγάλη, μοναδική εμπειρία. Την οποία προσπαθούν να συνεχίσουν πολλοί εκ των συντελεστών της Amato που ίδρυσαν στη συνέχεια την Amore Opera (www.amoreopera.com). Αλλά όπως είχε πει κάποτε ο Τόνυ, δεν είναι εύκολο να κρατήσει κανείς έναν τόσο μικρό οπερατικό θίασο. Χρειάζεται πολύ και σκληρή δουλειά.

*Δημοσιεύθηκε στο Κ τον Ιανουάριο του 2012

Και όμως η φορολογική συνείδηση δεν υπάρχει καν ως έννοια

Ο ΓΓ Δημοσίων Εσόδων έκανε πρόσφατα την ακόλουθη δήλωση "Με την έμπρακτη βοήθεια των πολιτών, θα ξεπεράσουμε ως φορολογικές αρχές της χώρας  τα όποια προβλήματα και θα ολοκληρώσουμε με επιτυχία το βαρυσήμαντο έργο που μας έχει ανατεθεί. Κλειδί στην προσπάθεια αυτή είναι η εμπέδωση φορολογικής συνείδησης από όλους μας".

O όρος «φορολογική συνείδηση» είναι εγγενώς λάθος νοηματικά. Η έννοια της συνείδησης ταυτίζεται με την συνειδητότητα η οποία υπάρχει στο σύνολο των φοροφυγάδων. Για παράδειγμα ο υδραυλικός που δεν δίνει απόδειξη το κάνει απολύτως συνειδητά. Έτσι με τον όρο «φορολογική συνείδηση» το Υπουργείο Οικονομικών στην πραγματικότητα εννοεί την φορολογική «ευσυνειδησία» δηλαδή την συνέπεια και την υπευθυνότητα.

Ακόμη όμως και εάν δεχθούμε ότι το ζητούμενο είναι η «ευσυνειδησία» και όχι η «συνείδηση» η προσπάθεια «εμπέδωσής» της είναι εκ προοιμίου καταδικασμένη σε αποτυχία. Η φορολογική συμμόρφωση είναι κατ’ αρχήν αυστηρά οικονομική υπόθεση. Στον βαθμό που θα δεχθούμε την έννοια του homo economicus, η πληρωμή ή όχι των φόρων εξαρτάται μόνο από το τι συμφέρει οικονομικά τον φορολογούμενο. Για παράδειγμα εάν η πιθανότητα να συλληφθεί ο φοροφυγάς είναι μικρή και η ανταμοιβή μεγάλη (ένας υδραυλικός αποδίδει σε ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος τουλάχιστον το 40% που εισπράττει εάν εκδώσει απόδειξη) τότε η φοροδιαφυγή είναι απολύτως ορθολογική συμπεριφορά. Όταν δηλαδή το κόστος της συμμόρφωσης είναι δυσβάσταχτο και η πιθανότητα να υποστεί κανείς αρνητικές συνέπειες εκ της μη συμμόρφωσης μικρή, ακόμη και ο πιο «φορολογικά ευσυνείδητος» πολίτης θα φοροδιαφύγει, εφόσον μπορεί. Όταν η συνολική επιβάρυνση ενός ελεύθερου επαγγελματία (ΦΠΑ, φόρος εισοδήματος, τέλος επιτηδεύματος, εισφορά αλληλεγγύης, εισφορές ΟΑΕΕ) ξεπερνά το 60% για το μη ευκαταφρόνητο σήμερα εισόδημα των 25.000 Ευρώ, αφήνοντας του «στην τσέπη» λιγότερο από 10.000 Ευρώ, δεν μπορούμε να μιλάμε για «φορολογική ευσυνειδησία». Όταν η αποσυνδεδεμένη από το εισόδημα φορολογία ακινήτων έχει οδηγήσει εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους (για το 2014 η πρόβλεψη της τρόικας είναι ότι το 30% δεν θα πληρώσει) σε αντικειμενική αδυναμία συμμόρφωσης, δεν μπορούμε να μιλάμε για «φορολογική ευσυνειδησία» αλλά για «φορολογικά ασυνείδητο» Υπουργείο Οικονομικών.

To μοντέλο του homo economicus έχει δεχθεί κριτική στον βαθμό που θεωρεί ότι ο άνθρωπος λειτουργεί απόλυτα ορθολογικά αποκλειστικά με βάση την σχέση κόστους/οφέλους των πράξεών του. Ένα πολύ ενδιαφέρον paper (Frey, Torgler 2006) εισάγει την έννοια του «φορολογικού φρονήματος» (tax morale) ως εξαρτώμενης μεταβλητής την οποία συνέδεσε εμπειρικά με το πώς αντιλαμβάνεται ο φορολογούμενος τον βαθμό συμμόρφωσης των άλλων φορολογουμένων (όσο μεγαλύτερη πιστεύει ότι είναι η φοροδιαφυγή τόσο περισσότερο θα φοροδιαφύγει και ο ίδιος) αλλά και με την ποιότητα των θεσμών δηλαδή τον βαθμό στον οποίο ο πολίτης έχει «φωνή», η κυβέρνηση λογοδοτεί σε αυτόν, την ύπαρξη πολιτικής σταθερότητας και την απουσία βίας, την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, την ποιότητα της νομοθεσίας και των ρυθμίσεων, την ύπαρξη κράτους δικαίου και τον βαθμό στον οποίο αντιμετωπίζεται η διαφθορά.

Εάν λοιπόν ο κος Θεοχάρης θέλει να τονώσει το φορολογικό φρόνημα θα χρειαστεί κατ’αρχήν να σχεδιάσει εκ του μηδενός ένα απλό, εύκολο φορολογικό σύστημα το οποίο αντιμετωπίσει όλους τους πολίτες με τον ίδιο τρόπο, μη εξαιρώντας κανέναν (π.χ. εφοπλιστή η βουλευτή) και εφαρμόζοντας τους ίδιους συντελεστές σε όλους, ανεξαρτήτως της πηγής του εισοδήματός τους. Στη συνέχεια θα πρέπει να αντιμετωπίσει τη διαφθορά, την παραλυσία της δικαιοσύνης, και την έλλειψη διαφάνειας, λογοδοσίας και αποτελεσματικότητας της κυβέρνησης.

Αντ’ αυτού πιπιλάει την γκεμπελική καραμέλα περί «φορολογικής συνείδησης» συνεχίζοντας το ολέθριο λάθος των προκατόχων του που διέσυραν συστηματικά τους ελεύθερους επαγγελματίες ως φοροφυγάδες προκειμένου να κερδίσουν την εύνοια των μισθωτών (όσων έχουν απομείνει), πράγμα το οποίο με βάση την εμπειρική έρευνα τελικά τροφοδοτεί περαιτέρω τη φοροδιαφυγή.

* Δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 10ης Αυγούστου 2013 της "Καθημερινής"

Ουαί τους επιστήμονες

Το Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας έλαβε την απόλυτα σωστή απόφαση να διευρύνει το ωράριο των φαρμακείων στα επίπεδα, περίπου, των εμπορικών καταστημάτων θεραπεύοντας ένα χρόνιο πρόβλημα. 'Εως τώρα, το Σάββατο, μπορούσε να βρει κανείς οπουδήποτε π.χ. ένα κόκκινο στρινγκάκι αλλά όχι ένα αντιβιοτικό, για την προμήθεια του οποίου ταλαιπωρείτο βάναυσα αναζητώντας το "εφημερεύον" φαρμακείο.

Στις χθεσινές ειδήσεις του ΣΚΑΪ ένας φαρμακοποιός του κέντρου χαρακτήρισε το μέτρο πολύ σωστό και έφερε ως παράδειγμα ότι τα φαρμακεία ήταν υποχρεωμένα να κλείνουν το μεσημέρι παρά το ότι ακριβώς τότε τα είχαν ανάγκη οι πελάτες τους - εργαζόμενοι κυρίως της περιοχής. Για την αντίθετη άποψη το δελτίο ζήτησε τη γνώμη ενός Συριζοειδούς φαρμακοτρίφτη ο οποίος αφού είπε ότι οι φαρμακοποιοί δεν λειτουργούν με σκοπό το κέρδος (!) στη συνέχεια είπε ότι είναι επιστήμονες και χρειάζονται ξεκούραση και ενημέρωση. Έτσι κατά τη γνώμη του κυρίου το διευρυμένο ωράριο "δεν συνάδει με την ιδιότητα του επιστήμονα".


Παρακάμπτοντας το γεγονός ότι οι φαρμακοποιοί δεν παρασκευάζουν σχεδόν κανένα φάρμακο με αποτέλεσμα κατά 99% η δουλειά τους να είναι αντίστοιχη ενός οποιουδήποτε εμποροϋπαλλήλου, θα σταθώ στη θέση ότι ο επιστήμονας δεν πρέπει να δουλεύει πέραν του 40ώρου εβδομαδιαίως. Ο εφευρέτης του DNA εργαζόταν περί τις 11 ώρες ημερησίως για πολλά χρόνια μέχρι να φθάσει στην κορυφαία ανακάλυψή του. Όσο μεγαλύτερος είναι ένας επιστήμονας, από πλευράς ικανοτήτων, πάθους, κατάταξης μεταξύ του σιναφιού του, τόσο πιο πολύ δουλεύει. Χωρίς μάλιστα να έχει εξασφαλισμένο εισόδημα μέσω σκανδαλωδών ρυθμίσεων περιορισμού του ανταγωνισμού όπως μέχρι πρότινος οι φαρμακοποιοί (βλ. Τα φαρμακεία ανθίζουν στην οδό Αλεξάνδρας).


Εάν ο εν λόγω "επιστήμονας" μας έλεγε ότι έχει μάθει να δουλεύει σχετικά λίγο και να βγάζει ένα καλό μεροκάματο και τώρα θα ξεβολευτεί θα το δεχόμουν αφού, από τη δική του πλευρά, θα είχε δίκιο. Αλλά το ότι οι φαρμακοποιοί δεν έχουν σκοπό το κέρδος δεν αποτελεί δήλωση που έχει θέση σε δελτίο ειδήσεων. Εάν υπήρχε ακόμη η τηλεοπτική "Ελληνοφρένεια" θα ταίριαζε γάντι.

Η απερίγραπτη υποκρισία του κυρίου Στουρνάρα

Ο αξιότιμος Υπουργός των Οικονομικών ανέφερε πρόσφατα ότι «λαμβάνουμε συνεχώς τηλέφωνα από εφόρους, επόπτες και ελεγκτές, οι οποίοι ρωτούν: «Εχω στοιχεία για τον τάδε μεγαλοδικηγόρο ή τον τάδε διάσημο τραγουδιστή ή τον τάδε δήμαρχο. Τον κυνηγάω;». Οι άνθρωποι ρωτούν, γιατί επί σειρά ετών υπήρχαν οι λεγόμενοι «untouchables» στην ελληνική κοινωνία, αυτοί δηλαδή που δεν τους άγγιζε κανείς. Αυτοί που έχουν εκατομμύρια στην τράπεζα και δηλώνουν εισόδημα... κάτω από το αφορολόγητο». Στην συνέχεια διαμήνυσε ότι πλέον δεν θα υπάρχει καμία πολιτική κάλυψη για τους επώνυμους φοροφυγάδες, δεν θα υπάρχουν πλέον "untouchables".

Η παρότρυνση του κυρίου Υπουργού αφορούσε προφανώς τα μεσαίου προς μεγαλούτσικου μεγέθους ψάρια τα οποία είχαν έναν δύο γνωστούς και μία σχετική λούμπεν πολιτική κάλυψη από την Ιπποκράτους ή την Συγγρού. Διότι οι φαλαινοκαρχαρίες της μη πληρωμής φόρων, οι εφοπλιστές που κατοικούν στη χώρα μας, έχουν εξασφαλίσει για τον εαυτό τους, με την επιμελή φροντίδα του σημερινού Αντιπροέδρου της Κυβερνήσεως κου Ευαγγέλου Βενιζέλου, την πλήρη εξαίρεσή τους από την φορολογία επί των κερδών με ειδική αναφορά στο Σύνταγμα (άρθρο 107). Ομοίως σε ειδικό φορολογικό καθεστώς υπάγονται και οι βουλευτές πράγμα βεβαίως που τους διευκολύνει να ψηφίζουν συνεχώς υπέρ της επιβολής νέων, όλο και παρανοϊκότερων, φόρων.

Οι εφοπλιστές υπήχθησαν σε μία εθελοντική διαδικασία (!) συνεισφοράς με βάση το τονάζ ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες με εισόδημα έως 30.000 Ευρώ με βάση το σημερινό φορολογικό σύστημα αποδίδουν  το 70% των εισπράξεων που δηλώνουν στο κράτος (ΦΠΑ, τέλος επιτηδεύματος, ΟΑΕΕ, εισφορά αλληλεγγύης) .

Όταν ο κος Στουρνάρας αναφερόταν σε untouchables προφανώς δεν εννοούσε τις 10 οικογένειες που λυμαίνονται τη χώρα στον τομέα των κατασκευών, της ενέργειας κ.λ.π., τους λεγόμενους διαπλεκόμενους. Απλά η ανάγκη για έσοδα τον οδηγεί στην προσπάθεια άρσης της προστασίας που απολάμβαναν από τα κομματικά επιτελεία τα μεγαλούτσικα ψαράκια. Ακόμη και έτσι η πράξη θα δείξει πως θα απαντήσει ο κος Στουρνάρας όταν θα τον πάρουν τηλέφωνο από την Συγγρού ή την Ιπποκράτους (ενίοτε και ως εξυπηρέτηση και από τα αντίπαλα στρατόπεδα) και θα του πουν "το τάδε μεγαλοδικηγόρο για τον οποίον έχεις στοιχεία ΔΕΝ τον κυνηγάς".

To Catch-22 της φορολογίας ακινήτων

Εάν οι επιτελείς του Υπουργείου Οικονομικών, οι πολιτικοί τους προϊστάμενοι (υπόδικοι και μη) αλλά και η τρόικα for that matter, διάβαζαν ξένη λογοτεχνία ενδεχομένως να είχαν αντιληφθεί την εγγενή αντιφατικότητα της φορολογίας ακινήτων η οποία αργά η γρήγορα θα οδηγήσει σε κατάρρευση του συστήματος. Ο όρος «Catch-22», από τον τίτλο του ομώνυμου βιβλίου του Αμερικανού συγγραφέα Joseph Heller, αποτελεί πλέον λήμμα της αγγλικής γλώσσας που σημαίνει[1] “μία προβληματική κατάσταση η μοναδική λύση της οποίας είναι ανέφικτη λόγω των εγγενών συνθηκών της η εξαιτίας ενός κανόνα” ή “ένα μέτρο ή μία πολιτική τα αποτελέσματα της οποίας είναι τα αντίθετα ακριβώς από τα επιδιωκόμενα” ή τέλος “μία κατάσταση η οποία έχει δύο εξίσου ανεπιθύμητες εναλλακτικές λύσεις”. Η αντίσταση του πολιτικού συστήματος στις μεταρρυθμίσεις και στην χειρουργική μείωση του κόστους του ελληνικού κράτους-τέρατος σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια και την διαφθορά του φορολογικού μηχανισμού οδήγησαν την τρόικα στο να δεχθεί την πρόταση για το γνωστό σήμερα ως “χαράτσι” που καταβάλλεται εκτάκτως κάθε χρόνο, μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ [με ονομασία που αλλάζει σε μία μάλλον κουτή προσπάθεια του Υπουργείου Οικονομικών να πείσει τους πολίτες ότι καταργήθηκε -όπως αντίστοιχα η περίπτωση του ΣΔΟΕ/ΥΠΕΕ]. Αυτό προστέθηκε σε τέσσερις φόρους κατοχής, οκτώ επί των μισθωμάτων, οκτώ φόρους και τέλη υπέρ Ο.Τ.Α. και τρίτων και εννέα φόρων/τελών που εφαρμόζονται κατά περίπτωση όταν γίνεται μεταβίβαση. Αποτέλεσμα του φορολογικού αυτού αμόκ επί των ακινήτων ήταν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες να βρεθούν σε αδυναμία να εκπληρώσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις αφού αυτές αποσυνδέθηκαν πλήρως από την φοροδοτική ικανότητα, δηλαδή το εισόδημα, των ιδιοκτητών. Έτσι σήμερα οι κατά τόπους έφοροι προχωρούν σωρηδόν σε κατασχέσεις της ακίνητης περιουσίας των “οφειλετών του δημοσίου”. Πέρα από το σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα που σε πολλές περιπτώσεις προκύπτει από το ίδιο το γεγονός ότι το Υπουργείο επέβαλλε φόρους τους οποίους, με την ανεργία να πλήττει 1.500.000 ψυχές, πολλοί αδυνατούν αντικειμενικά να πληρώσουν, υπάρχει και σοβαρό οικονομοτεχνικό πρόβλημα. Η παράλογη φορολόγηση σε συνδυασμό με την πλήρη έλλειψη σταθερότητας (κανείς δεν ξέρει ποιος θα είναι ο επόμενος φόρος στα ακίνητα) έχει στην πράξη ελαχιστοποιήσει την αξία τους. Έτσι μόλις ο έφορος προχωρήσει σε πλειστηριασμό, ο οποίος αναγκαστικά γίνεται στην αντικειμενική αξία η οποία είναι σήμερα σημαντικά υψηλότερη, ενίοτε και πολλαπλάσια, της εμπορικής, δεν βρίσκει κανέναν αγοραστή. Εκ του νόμου ο πλειστηριασμός πρέπει να επαναληφθεί με την αντικειμενική αξία και στη συνέχεια ο έφορος να ζητήσει “διόρθωση”, δηλαδή μείωση, του ελάχιστου τιμήματος σε επίπεδα χαμηλότερα αυτής. Το όποιο αγοραστικό ενδιαφέρον είναι σε τόσο χαμηλές τιμές, ώστε κανείς έφορος να μην είναι διατεθειμένος να “βάλει το κεφάλι του στον ντορβά”. Ακόμη και εάν ήταν, μία συστηματική εκποίηση από το δημόσιο κατασχεμένων ακινήτων σε εξευτελιστικές τιμές, πέρα από το τεράστιο κοινωνικοπολιτικό πρόβλημα, θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για προσφυγές στο ΣτΕ κατά των εξωπραγματικών σήμερα “αντικειμενικών” αξιών. Έτσι τα περισσότερα ακίνητα που κατάσχει το δημόσιο δεν μπορούν πρακτικά να εκποιηθούν με αποτέλεσμα σταδιακά να καταργείται στην πράξη η διασφαλιστική των απαιτήσεων αξία τους (με τραγικές επιπτώσεις και στο τραπεζικό σύστημα). Μ’άλλα λόγια το δημόσιο αντί για χρήματα εισπράττει “ντουβάρια” τα οποία κανείς δεν θέλει. Στην περίπτωση αυτή μία λύση θα ήταν η μείωση των αντικειμενικών αξιών σε επίπεδα στα οποία θα υπήρχε αγοραστικό ενδιαφέρον όμως τότε θα κατέρρεαν όλοι οι φόροι/τέλη που υπολογίζονται με βάση την αντικειμενική αξία, δηλαδή μία κλασική περίπτωση “Catch-22”. Αποτέλεσμα είναι ο σταδιακός περιορισμός στην πράξη της δυνατότητας του Δημοσίου να χρησιμοποιεί τα σπίτια και την περιουσία των πολιτών ως μέσο εκβιασμού για την είσπραξη φόρων. Αυτό, εάν δεν αλλάξει ριζικά το φορολογικό σύστημα και δεν καμφθεί η τεράστια αντίστασή του κράτους και του πολιτικού συστήματος στον ορθολογικό περιορισμό των δαπανών, θα οδηγήσει σταδιακά τα έσοδα, αλλά και τη χώρα, σε κατάρρευση.

* δημοσιεύθηκε, με περικοπές, στην Καθημερινή του Σαββάτου, 20 Ιουλίου 2013

________________________________

[1] Λεξικό Merriam Webster

Ποιος και πόσο (πρέπει να) πληρώνει την ΕΡΤ?

Το σύνολο του, όντως πολύ μεγάλου, θορύβου γύρω από το λουκέτο στην ΕΡΤ περιορίστηκε σε ζητήματα όπως ο τρόπος με τον οποίο έγινε (κάποιος έγραψε σωστά ότι ήταν μία αναγκαία τομή η οποία όμως θα ήταν καλύτερο να είχε γίνει από χειρουργό αντί για χασάπη), το πόσο διεφθαρμένη και κομματοκρατούμενη ήταν η ΕΡΤ, την ανάγκη για δημόσια τηλεόραση κλπ.


Ελάχιστη συζήτηση έγινε για το ποιος πρέπει να πληρώνει τη δημόσια τηλεόραση και πόσο. Με το υφιστάμενο καθεστώς το χαράτσι των 50 περίπου ευρώ ετησίως πληρώνουν όσοι έχουν ηλεκτρική σύνδεση, ασχέτως του εάν βλέπουν (ή ακόμη και εάν έχουν) τηλεόραση. Έτσι τα γραφεία των εταιρειών, τα εργοστάσια, τα καταστήματα πληρώνουν το ίδιο ποσό ακόμη και όταν δεν υπάρχει τηλεοπτικός δέκτης στο χώρο, όπως συμβαίνει στην πλειονότητα των επαγγελματικών εγκαταστάσεων. Αποτέλεσμα είναι η διπλή επιβάρυνση των πολιτών οι οποίοι πληρώνουν το τέλος με τη ΔΕΗ του σπιτιού τους και εμμέσως τα τέλη ΕΡΤ των εταιρειών οι οποίες αναγκαστικά μετακυλίουν το σχετικό κόστος στις τιμές των προϊόντων. Έτσι εάν διαιρέσουμε τις συνολικές εισπράξεις των 292.000.000 ευρώ ετησίως με τον πληθυσμό της χώρας (9.900.000 κάτοικοι) προκύπτει μία ετήσια κατά κεφαλήν επιβάρυνση της τάξεως των 29,5 ευρώ (μεγαλύτερη εάν εξαιρέσουμε τις ηλικίες 0-4) ήτοι περί τα 90 ευρώ για μία μέση, τριμελή, οικογένεια.


Δεδομένου τώρα ότι με μέση τηλεθέαση, αθροιστικά όλων των καναλιών της ΕΡΤ, της τάξεως του 10% προκύπτει ένα μέσο κόστος ανά τηλεθεατή περί τα 300 ευρώ το οποίο όμως επιβαρύνονται κυρίως οι άλλοι εννέα που δεν βλέπουν κρατική τηλεόραση.


Μπορεί τα 50 ευρώ ανά ρολόι της ΔΕΗ ή τα 30 ευρώ ανά κάτοικο της χώρας να μην ακούγονται υψηλά ως ποσά. Αν και δεν είμαι βέβαιος ότι την άποψη αυτή συμμερίζονται οι 1.500.000 άνεργοι του ιδιωτικού τομέα που τα πληρώνουν χωρίς να έχουν εισόδημα, το σίγουρο είναι ότι το πρόβλημα προκύπτει από τη στιγμή που τα τέλη που εισπράττονται α) καταλήγουν κατά ένα μέρος σε άλλους σκοπούς και β) η διαχείρισή τους γίνεται με αδιαφανή και αναξιοκρατικό τρόπο . Ακόμη σοβαρότερο όμως είναι το γεγονός ότι ο καθολικός χαρακτήρας του χαρατσιού της ΔΕΗ αποσυνδέει τελείως την ποιότητα της υπηρεσίας από την υποχρέωση αγοράς της. Μ’ άλλα λόγια το γεγονός ότι ο Έλληνας πολίτης είναι αναγκασμένος να πληρώνει την ΕΡΤ ασχέτως της ποιότητας της δουλειάς της, αφαιρεί όλα τα κίνητρα που έχει η δημόσια τηλεόραση για να βελτιώσει τις πρακτικές της, τα προγράμματά της, τη διαχείρισή της κ.λ.π.


Προσωπικά θα ήμουν πολύ ευτυχής με ένα μοντέλο όπως αυτό του BBC (το οποίο παρενθετικώς απασχολεί 23.000 υπαλλήλους και όχι 800 όπως θέλει ο αστικός μύθος) που εισπράττει ένα πολύ υψηλό τέλος (145 στερλίνες περίπου ετησίως) μόνο όμως από όσους το βλέπουν. Ταυτόχρονα σε επίπεδο εταιρικής διακυβέρνησης το BBC είναι ημιαυτόνομο με ανεξάρτητο Board of Trustees το οποίο εποπτεύει τη λειτουργία του. Μ΄άλλα λόγια το BBC δεν είναι πεδίο δόξης λαμπρό του άθλιου πελατειακού κράτους όπως η ΕΡΤ στην Ελλάδα.


Το ότι έκλεισε η ΕΡΤ, έστω με τρόπο εντελώς απαράδεκτο, είναι καλό νέο. Το κακό νέο είναι ότι θα ξανανοίξει με το νέο μαγαζί να είναι πιθανότατα πολύ χειρότερο από αυτό που έκλεισε

Η μάστιγα του αφορολόγητου καρκίνου

Σε μία σατανικής εμπνεύσεως κίνηση η εταιρεία Παπαστράτος έπεισε τα Υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης να στηρίξουν επίσημα την εκστρατεία “Όχι στον παράνομα χύμα καπνό” και “Όχι στα παράνομα τσιγάρα”. Το εικαστικό, που χρηματοδοτήθηκε, όπως άλλωστε και η όλη προσπάθεια, από την ίδια την εταιρεία δείχνει δύο “παράνομα” τσιγάρα σε σχήμα νεκροκεφαλής και από πάνω ένα όμορφο και αθώο πράσινο περιπτεράκι με το σλόγκαν “Εμπιστευθείτε (sic) το νόμιμο σημείο πώλησης”. Για τον Παπαστράτο πρόκειται για μία τεράστια επιτυχία αφού κατάφερε να διαφημίσει το είδος του παρακάμπτοντας τους νόμους περί διαφήμισης τσιγάρων και να προωθήσει τα δολοφονικά προϊόντα του ως τέτοια τα οποία κανείς μπορεί να εμπιστευθεί, πράγμα το οποίο δεν ισχύει για τον ατύπως διακινούμενο χύμα καπνό. Δεδομένου ότι τόσο το φορολογηθέν όσο και το αφορολόγητο (“παράνομο”) κάπνισμα προκαλούν καρκίνο, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, στεφανιαία νόσο και γενικά σοβαρές βλάβες στο κυκλοφοριακό και μειώνουν το προσδόκιμο ζωής κατά μία δεκαετία είναι να απορεί κανείς πως ίδιο το κράτος στηρίζει μία τέτοια καμπάνια. Η μόνη εξήγηση, πέραν της εγγενούς ανοησίας του συστήματος, είναι ότι το Υπουργείο Οικονομικών είναι εθισμένο στα έσοδα σα ναρκομανής και δεν σταματά σε τίποτε προκειμένου να τα εξασφαλίσει. Βλέπεται γι’αυτούς ο αφορολόγητος καρκίνος είναι “παράνομος” και ο φορολογημένος “νόμιμος”.

Ο μεγάλος κίνδυνος της ποινικοποίησης της επιχειρηματικότητας

Τα κλισέ περί "ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής" και των "κοινωνικών αγώνων" ακούγονται και γράφονται συχνά στα ελληνικά ΜΜΕ. Στην πρώτη περίπτωση η βουλευτική ασυλία και ο νόμος περί ευθύνης υπουργών προστατεύουν υπέρμετρα τους πολιτικούς από διώξεις για αδικήματα του κοινού ποινικού δικαίου. Αντίστοιχα, στην περίπτωση των συνδικαλιστών, υφίσταται μία de facto ασυλία η οποία τους επιτρέπει να παρακωλύουν την κυκλοφορία, να εμποδίζουν την είσοδο σε εργαζομένους που θέλουν να εργασθούν και να βιαιοπραγούν (θυμηθείτε την περίπτωση του Γερμανού προξένου στη Θεσσαλονίκη) χωρίς κανείς τους να έχει τιμωρηθεί. Αντί λοιπόν να διαμαρτύρονται οι πολλοί για το ιδιότυπο αυτό, θεσμοθετημένο και μη, καθεστώς προστασίας των λίγων, εν προκειμένω φωνάζουν προκλητικά οι λίγοι ώστε να διατηρήσουν αυτά τα προνόμια. Σε αντίθεση όμως με την, ανύπαρκτη στην πραγματικότητα, "ποινικοποίηση" της πολιτικής και του συνδικαλισμού, η πολιτεία έχει προχωρήσει σε μία απολύτως υπαρκτή ποινικοποίηση της επιχειρηματικής αποτυχίας και μάλιστα σε μία περίοδο κατά την οποία η συχνότητά αυτής έχει αυξηθεί εκρηκτικά εξ αιτίας της πρωτοφανούς ύφεσης.

Η ύπαρξη ληξιπρόθεσμης οφειλής προς το Δημόσιο δεν είναι σε καμία πολιτισμένη χώρα αφεαυτή ποινικό αδίκημα, εκτός εάν αποδεικνύεται δόλος. Στην Ελλάδα οι Αρχές έχουν προχωρήσει περισσότερο δεδομένου ότι π.χ. η μη απόδοση Φόρου Προστιθέμενης Αξίας άνω των 75.000 Ευρώ, συνιστά κακούργημα δηλαδή βαρύτατο έγκλημα. Αν και η μη απόδοση ως έννοια λογικά προϋποθέτει την είσπραξη του όποιου ποσού, η εφορία θεωρεί εισπραχθέντα τον ΦΠΑ με την έκδοση του παραστατικού πώλησης, ασχέτως του εάν ή πότε πλήρωσε ο λήπτης/πελάτης. Σε χιλιάδες μάλιστα περιπτώσεις ο "μπαταχτσής" είναι το ίδιο το κράτος το οποίο διοχέτευσε σε επιστροφές ΦΠΑ ένα μικρό μόνο μέρος από τα χρήματα που έστειλε η τρόικα προκειμένου να καλυφθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του προς τρίτους. Την ίδια στιγμή η ύφεση και η εξοντωτική φορολογία που επιβάλλεται, ασχέτως του ύψους του εισοδήματος, στην ακίνητη περιουσία, πέρα από τις καταστροφικές συνέπειες στην οικονομία, έχει οδηγήσει δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και σχεδόν δύο εκατομμύρια φορολογουμένους στη μη καταβολή φόρων εν πολλοίς λόγω αδυναμίας, χωρίς δηλαδή να υπάρχει πρόθεση. Έτσι περίπου το ένα τέταρτο των Ελλήνων πολιτών που έχουν χρέη μεγαλύτερα ή ίσα του ιλιγγιώδους ποσού των 5.000 ευρώ, έχουν τελέσει ποινικό αδίκημα και μάλιστα διαρκές αφού καταχρηστικά θεσπίστηκε προ διετίας σαν τέτοιο, ώστε να θεωρείται αυτόφωρο έγκλημα. Κατά το τελευταίο έτος οι Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες έχουν κάνει χρήση αυτής της διάταξης σε εκατοντάδες περιπτώσεις, με αποτέλεσμα οι "συλλήψεις για χρέη στον δημόσιο" να αντιμετωπίζονται από τον τύπο όπως το δελτίο καιρού. Η μόνη διαφορά είναι ότι το "δελτίο συλλήψεων" εκδίδεται, αντί της ΕΜΥ, από το Υπουργείο Οικονομικών και μάλιστα με τρόπο που επιτυγχάνει ταχυδακτυλουργικά τον διασυρμό των συλληφθέντων χωρίς να τους κατονομάζει. Με αυτό τον τρόπο ο επιχειρηματίας στην Ελλάδα πέρα από το δεδομένο κοινωνικό στίγμα της πτώχευσης (δόλιας ή μη) σύρεται σιδηροδέσμιος ως εγκληματίας στα δικαστήρια, μέτρο το οποίο Πρωτοδικείο της Θεσσαλονίκης έκρινε ορθά ως "δυσανάλογα επαχθές" και αντισυνταγματικό. Στην πράξη μάλιστα η εφαρμογή αυτών των νομοθετικών ρυθμίσεων έχει επεκταθεί αυθαίρετα και στα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων Ανωνύμων Εταιρειών καταργώντας έτσι κάθε έννοια εταιρικής διακυβέρνησης.

Είναι προφανές ότι στην αγωνιώδη του προσπάθεια να εξασφαλίσει έσοδα, έχοντας να αντιμετωπίσει ανεπαρκείς υπηρεσίες και εκτεταμένη διαφθορά, το Υπουργείο Οικονομικών νομοθέτησε ευρισκόμενο σε κατάσταση πανικού χωρίς να υπολογίσει τις συνέπειες των πράξεών του. Όταν η οικονομική επιβίωση της Ελλάδας εξαρτάται από τις όποιες επενδύσεις γίνουν στο εξής, η ποινικοποίηση της επιχειρηματικότητας αποτρέπει τους ξένους επενδυτές οι οποίοι προφανώς θα προτιμήσουν να τοποθετήσουν τα χρήματά τους σε μία χώρα που δεν θα τους συλλάβει, διασύρει και ενδεχομένως φυλακίσει εάν δεν πάει καλά η δουλειά τους. Το ίδιο κάνουν και οι Έλληνες επενδυτές οι οποίοι, μαζί με χιλιάδες ταλαντούχους νέους εγκαταλείπουν τη χώρα. Έως ότου αλλάξει ριζικά η εξόχως εχθρική προς την επιχειρηματικότητα στάση της ελληνικής πολιτείας ο Πρωθυπουργός, που προσπαθεί ειλικρινώς να προσελκύσει επενδυτές από το εξωτερικό, θα θυμίζει την ευτραφή Ελληνίδα μάνα στην παραλία που φώναζε στο γιο της που κολυμπούσε: "Γιαννάκη, έβγα τώρα αμέσως έξω να σε δείρω".

IMF’s useless politicians

The IMF released yesterday its 2013 Article IV consultation Concluding Statement i.e. the “report” of its Mission to Greece. As politics supersede sound judgement the IMF report leaves a lot unsaid.

In point 3 the report discusses insufficient structural reforms particularly in the tax system where “Very little progress has been made in tackling Greece’s notorious tax evasion. The rich and self-employed are simply not paying their fair share, which has forced an excessive reliance on across-the-board expenditure cuts and higher taxes on those earning a salary or a pension”. The real problem, however, is not tax evasion but the tax system itself that heavily relies on heavy property and indirect taxes irrespectively of income. A system whose very high rates and burden practically force those who can evade taxes, to do so in order to survive. A system under which shipowners, the richest of the Greeks, are constitutionally shielded from any taxation. With 30% of taxpayers currently unable to meet their tax burden and with taxation practically killing the economy there is no mention in the report of the urgent need to reform the tax system itself and not just the tax collection mechanism, which is the only priority for the IMF.

In order to reform the tax system the government should streamline expenditure and improve the dismal productivity of the public sector. The IMF report stresses the need for “limited mandatory redundancies” in the public sector noting that “while projections suggest that attrition will be just about enough to meet medium-term staffing targets, the provision of important public services is already hampered by lack of qualified staff in key areas, like banking supervision and tax administration. Mandatory redundancies that provide room to hire new, well-qualified and motivated staff will thus need to be a key component of the plan for modernization of the public sector, and in the process lend credibility to the policy of relying primarily on attrition. The taboo against mandatory dismissals must be overcome.”

This would have been an excellent idea if the word “limited” was changed with “extensive” in regards to mandatory redundancies. With more that 1.500.000 unemployed in the private sector the IMF is afraid to tell the truth. While it says that the “taboo” should be overcome it dampens its own conclusions by asking for “limited” redundancies while everyone knows that sweeping redundancies are needed.

Similarly the report contains the following politically correct statement about improving the business environment “The government’s welcome public commitment to improving the business environment and accelerating privatization now needs to be matched with results.” This is the IMF way of saying that the government has does absolutely nothing to improve the business environment even in cases where reforms would be revenue neutral. And that is simply because the government does not care about the private sector as its’ priority is to protect the bloated inefficient public sector that is dragging us down.

Also, one of the biggest problems lies with the tragically inefficient justice system that scares away all potential investors and, with them, any hope of recovery. This critical issue does not appear anywhere in IMF's report and is only casually mentioned in other EU reports on Greece.

The current fiscal “progress” is based on non sustainable taxation and any future hopes of growth are killed by the lack of structural reforms.

Greece is very sick and in need of a doctor. This is the role the IMF should play and not that of a politician. We already have too many of those.

Δικαίωμα στην αξιοπρέπεια ή στην επιδίωξη αυτής;

Χθες βρέθηκα στα γραφεία της Εμπορική Τράπεζας επί της Πλατείας Κλαυθμώνος την ίδια στιγμή με τους διαμαρτυρόμενους συμβασιούχους που θα εθίγοντο από την τροπολογία που ο ανεκδιήγητος Υπουργός Ρουπακιώτης αποκάλεσε «τερατούργημα» (στην προκειμένη περίπτωση ισχύει το “speak for yourself”). Το δικό μου γραφείο βρίσκεται στην άλλη πλευρά της πλατείας αλλά πλέον προστατεύεται ηχητικά από το, αισθητικής χιτλερικού μπούνκερ, κτήριο του ΤΣΜΕΔΕ με αποτέλεσμα να είχα καιρό να απολαύσω τη δωρεάν μουσική. Δεν ίσχυε ωστόσο το ίδιο για τους ταλαίπωρους, σκληρά εργαζόμενους, υπαλλήλους της Εμπορικής αφού η ένταση στην οποία έπαιζε το επαναστατικό ρεπερτόριο των συμβασιούχων ήταν τέτοια που δυσκολευόμασταν να μιλήσουμε. Μετά το πέρας της ουβερτούρας το μικρόφωνο έλαβε κάποιος συνδικαλιστής ο οποίος αναφέρθηκε στο «δικαίωμα στη δουλειά» και στο «δικαίωμα στην αξιοπρέπεια». Με αφορμή αυτά τα λόγια σκέφθηκα πρώτον ότι το εν λόγω δικαίωμα, όπως του εννοούσε εν προκειμένω ο ποιητής, χρηματοδοτείται από τους φόρους των εργαζομένων Ελλήνων οι οποίοι δεν απολαμβάνουν την μονιμότητα ή την προσδοκία μονιμοποίησης στην περίπτωση των συμβασιούχων. Οι οποίοι απολύονται εντός ολίγων λεπτών από τη στιγμή που θα προκύψει θέμα αδικοπραξίας δηλαδή από τη στιγμή που θα ενταχθούν στην κατηγορία που το δημόσιο αποκαλεί «επίορκους». Η ακόμη και χωρίς να προκύψει τέτοιο θέμα, ακόμη και εάν καλύπτουν «πάγιες και διαρκείς ανάγκες».

Σκέφθηκα επίσης την τεράστια σημασία που έχει σημειολογικά η σχετική μνεία στο Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών το οποίο περιλαμβάνει το δικαίωμα «επιδίωξης της ευτυχίας» (the pursuit of happiness) και όχι στο «δικαίωμα στην ευτυχία». Ομοίως κάθε κοινωνία πρέπει να εξασφαλίζει πλήρως το δικαίωμα επιδίωξης της αξιοπρέπειας, δηλαδή κανόνες που να ισχύουν για όλους ανεξαιρέτως (το ευστόχως αποκαλούμενο level playing field) και συνθήκες που ανταμείβουν την προκοπή. Το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια όπως το θέτουν οι δημόσιοι υπάλληλοι τσαλακώνει το αντίστοιχο δικαίωμα των υπαλλήλων του ιδιωτικού τομέα και των ανέργων οι οποίοι αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης (αν όχι τρίτης) κατηγορίας από τους «αριστερούς» κυρίους Μανιτάκη & Ρουπακιώτη αλλά και από τον μη αριστερό κύριο Βρούτση ο οποίος αποπειράθηκε νύχτα να πετσοκόψει της συντάξεις του ΟΑΕΕ παρά το γεγονός ότι η κρατική στήριξη ανά συνταξιούχο στον τελευταίο είναι το 1/6 της αντίστοιχης προς το ταμείο του ΟΤΕ!

Η ειρωνεία είναι ότι αυτοί που σήμερα διεκδικούν το “δικαίωμα την αξιοπρέπεια” είναι στην πραγματικότητα οι πρώτοι αναξιοπρεπείς αφού απολαμβάνουν απαράδεκτα προνόμια σε σχέση με τα υποζύγια που καταστρέφονται από την φορολογία ώστε να τους μισθοδοτούν.

Αντί των ναρκωτικών, νομιμοποιήσαμε το λάδωμα

Με τροπολογία στο νόμο 4139/20.2.2013 περί ναρκωτικών ο κος Γ. Πανούσης της ΔΗΜΑΡ πέτυχε την ακόλουθη προσθήκη στο άρθρο 235 του ποινικού κώδικα: "3. Δεν συνιστά δωροδοκία [του υπαλλήλου] η απλή υλική παροχή προς έκφραση ευγνωμοσύνης." Στην πρότασή του περιλαμβανόταν και η διευκρίνηση “χωρίς χρηματική αξία” η οποία χάθηκε, μάλλον εκ του πονηρού, στην διαδρομή. Αποτέλεσμα να έχει ανοίξει ένα πρώτης τάξεως νομικό παράθυρο για την νομιμοποίηση πάσης φύσεως δωροδοκίας / δωροληψίας, φαινόμενα στα οποία η χώρα μας βρίσκεται, δυστυχώς, στις πρώτες θέσεις διεθνώς. 

Με την ευκαιρία αναζήτησα τις κατευθύνσεις τις Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τα στελέχη της για θέματα αποδοχής δώρων ή φιλοξενίας κλπ. Το πλήρες κείμενο είναι διαθέσιμο στη διεύθυνση http://ec.europa.eu/transparency/docs/sec_2012_0167_f_en_communication_to_commission_en.pdf . Οι οδηγίες αναφέρουν ότι “πρέπει να επισημανθεί ότι ο γενικός κανόνας είναι ότι το προσωπικό δεν πρέπει να δέχεται, άμεσα ή εμμέσως, δώρα ή φιλοξενία η οποία τους προσφέρεται από τρίτους”. Ειδικά σε ότι αφορά τα δώρα αυτά μπορούν να γίνουν αποδεκτά κατ’ εξαίρεση όπου απαιτείται για λόγους ευγενείας η πρωτοκόλλου εάν δεν ξεπερνούν τα 50 ευρώ σε αξία. Για δώρα έως 150 ευρώ απαιτείται γνωστοποίηση στην και προηγούμενη έγκριση από την υπηρεσία. Δώρα μεγαλύτερης αξίας δεν γίνονται αποδεκτά ενώ ο υπάλληλος για λόγους διαφάνειας οφείλει να γνωστοποιήσει στον άμεσο προϊστάμενό του, κατά προτίμηση γραπτώς, ότι του προσεφέρθη δώρο το οποίο και αρνήθηκε (με λεπτομέρειες για το είδος του δώρου και αυτόν που το προσέφερε). Το κείμενο των κατευθύνσεων καταλαμβάνει επτά σελίδες και είναι σαφές και απολύτως κατανοητό. Ένα αντίστοιχο κείμενο, υπό μορφήν εγκυκλίου του Υπουργείου Εσωτερικών, θα ήταν απολύτως επαρκές για να καλύψει τις ανησυχίες του κυρίου Πανούση. Στη χώρα που μισθοδοτούνται οι κλέφτες υπάλληλοι, όπως είπε και ο Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Λ. Ρακιντζής , ουδείς ποτέ εδιώχθη για ένα ταψί γαλακτομπούρεκο ή για μια γλάστρα και ιδίως σε τέτοιο περιβάλλον καλύτερα να μην ανοίγεις κανένα παραθυράκι γιατί αυτό θα χρησιμοποιηθεί αλλιώς. Δύο είναι εν προκειμένω τα λυπηρά ζητήματα. Πρώτον ότι στο νόμο περί ναρκωτικών αντί να νομιμοποιήσουμε τα ναρκωτικά νομιμοποιήσαμε το λάδωμα. Και δεύτερον ότι το μέχρι τώρα δείγμα γραφής της (δήθεν) “λελογισμένης” αριστεράς είναι απολύτως απογοητευτικό. Φανταστείτε τι θα γινόταν εάν νομοθετούσε η “παλαβή αριστερά”.

Ο ανατρεπτικός κύριος Ίτο

Η βιβλιοθήκη του Σεντάι

Δεν είναι σύνηθες για έναν αρχιτέκτονα να παρίσταται στην κατεδάφιση ενός κτίσματός του. Και ακόμη σπανιότερο το θέαμα της καταστροφής να μην του προκαλεί καμία απολύτως θλίψη, “αφού το σπίτι έχει εκπληρώσει πλέον τον σκοπό του”. Αλλά ο φετινός νικητής του περίφημου διεθνούς βραβείου Πρίτσκερ, ο 71χρονος Ιάπων Τόγιο Ίτο, κάθε άλλο παρά συνηθισμένος είναι. Γεννημένος το 1941 στην -υπό Ιαπωνική τότε κατοχή- Κορέα, έζησε εκεί μόλις δύο χρόνια αφού η οικογένειά του επέστρεψε το 1943 στην Ιαπωνία. Αρχικά ονειρευόταν να γίνει παίκτης του μπέιζμπολ, αλλά τελικά τον κέρδισε η αρχιτεκτονική την οποία σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο. Το ταλέντο του δεν άργησε να φανεί, αφού η διπλωματική του εργασία απέσπασε το βραβείο του Πανεπιστημίου. Μετά από μόλις έξι χρόνια εργασίας στο γραφείο του μοντερνιστή αρχιτέκτονα Kiyonori Kikutake άνοιξε, σε ηλικία τριάντα ετών, γεγονός πρωτοφανές για τα δεδομένα της χώρας, το δικό του studio, το οποίο και ονόμασε αρχικά Urbot ή Urban Robot - «αστικό ρομπότ» και στη συνέχεια “Τόγιο Ίτο και συνεργάτες”.

Το 1976 η μεγάλη του αδελφή χήρεψε και ήθελε να φύγει από το διαμέρισμα στο οποίο κατοικούσε σε ένα ψηλό κτήριο στο Τόκιο. Ο Ίτο σχεδίασε και της έκτισε το «άσπρο σπίτι σε σχήμα U», το οποίο ήταν ερμητικά κλειστό, σαν φρούριο, με ελάχιστα ανοίγματα στην εξωτερική του πλευρά. Ο κήπος της εσωτερική αυλής, έφερνε τους ενοίκους του πιο κοντά στη γη και στη φύση αλλά και μεταξύ τους, κατά την δύσκολη περίοδο του πένθους. Μετά από πολλά χρόνια διαμονής, η αδελφή του και οι ανιψιές του μετοίκησαν, και το 1997 ο Ίτο γκρέμισε το σπίτι. Αργότερα είπαν ότι αισθάνονταν ότι “ζούσαν σε ένα φέρετρο”.

Δύο χρόνια νωρίτερα ο Ίτο είχε κερδίσει τον δημόσιο διαγωνισμό για το γνωστότερο ίσως έργο του σήμερα, τη βιβλιοθήκη του Σεντάι, ένα συγκλονιστικό, αέρινο, διαφανές κτίριο. Έτσι μετά το κλειστό και εσωστρεφές White U, διέπρεψε σχεδιάζοντας ένα οικοδόμημα στο οποίο δύσκολα διακρίνονται τα όρια μεταξύ του εξωτερικού και του εσωτερικού χώρου. Τα οριζόντια φέροντα στοιχεία, οι πλάκες, κρέμονται από ατσάλινες κυλινδρικές κολώνες που μοιάζουν με δικτυωτούς κορμούς δένδρων δίνοντας την αίσθηση ενός αιωρούμενου κτηρίου. Παρά την “εύθραυστη” εικόνα της, η βιβλιοθήκη άντεξε κατά τρόπο αξιοθαύμαστο την καταστροφική δύναμη του ισχυρότατου σεισμού το 2011. Μετά το φονικό τσουνάμι ο Ίτο και μία ομάδα συνεργατών του ανέπτυξαν τη ιδέα για ένα «σπίτι για όλους» που θα στεγάζει προσωρινά τους επιζώντες. “Αρχιτέκτονας “, είπε τότε ο Ίτο «είναι κάποιος που μπορεί να κάνει έναν χώρο συσσιτίου να δείχνει ανθρώπινος, να τον κάνει λίγο ομορφότερο, λίγο πιο άνετο». Και συνεχίζει «μία πληγείσα περιοχή όπου τα πάντα έχουν χαθεί μας δίνει τη δυνατότητα για μια φρέσκια ματιά, από μηδενική βάση για το τι πραγματικά είναι η αρχιτεκτονική».

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του ο ταλαντούχος αρχιτέκτονας ήταν πάντα ανατρεπτικός. Πριν ακόμη ολοκληρωθεί η κατασκευή της Mediatheque του Σεντάι ο Ίτο εξέφρασε την αγωνία του για τον «αναιμικό μινιμαλισμό» της Ιαπωνικής αρχιτεκτονικής γράφοντας: “βεβαίως, πολλά από αυτά τα χαρακτηριστικά ισχύουν και στην δική μου αρχιτεκτονική και αντιλαμβάνομαι ότι εξαιτίας του γεγονότος ότι υπερασπίστηκα το ελαφρύ, το εφήμερο και το διαφανές έχω και εγώ ευθύνη για αυτό το σύνδρομο μεταξύ των συναδέλφων μου που γεννήθηκαν μόλις είκοσι χρόνια μετά από εμένα”. Ετσι στράφηκε στη «νέα - πραγματική αρχιτεκτονική», φοβούμενος ότι ο ιαπωνικός μινιμαλισμός είχε γίνει πλέον κλισέ. Χαρακτηριστικό της μετά-Σεντάι περιόδου του είναι το κτίριο της Όπερας της Ταϊτσούνγκ στην Ταϊβάν, η κατασκευή του οποίου αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του χρόνου. Το κάθε άλλο παρά αέρινο οικοδόμημα ορίζει εκ του μηδενός την έννοια του οπερετικού θεάτρου. Μόλις ολοκληρωθεί θα μοιάζει με μία σειρά από λευκές σπηλιές που ενώνονται οριζόντια και κάθετα με δυσδιάκριτα τα όρια τοίχων και δαπέδου.

Άλλα γνωστά και συναρπαστικά κτήρια του είναι η δημοτική αίθουσα τελετών (κηδειών) στο Γκίφου, η εντυπωσιακή βιβλιοθήκη της Σχολής Καλών Τεχνών Τάμα στο Τόκιο, η κατοικία «White O» στην Μαρμπέλα της Χιλής, η γνωστή Serpentine Gallery στο Λονδίνο αλλά και το κατάστημα υποδημάτων Tods στο χλιδάτο Ομότε-σαντό στο Τόκιο. Η σπουδαιότητα του Ίτο δεν έγκειται στα έργα του, στα οποία η αρχιτεκτονική μοιάζει να ξεπερνά τους εγγενείς περιορισμούς της και η ιδέα καθεαυτή έχει μεγαλύτερη σημασία από το φυσικό της αποτέλεσμα, αλλά στην συνεχή ανατροπή. Είναι από τους ελάχιστους που ουδέποτε εγκλωβίστηκε σε μία μανιέρα, που συχνά αρνήθηκε την ίδια του τη δουλειά πριν ακόμη αυτή χτιστεί, που δεν λυπόταν όταν αυτή γκρεμιζόταν. Στην οικονομία ο Σουμπέτερ μίλησε για «δημιουργική καταστροφή», την οποία κατά κάποιο τρόπο κάνει πράξη στον κλάδο του ο σπουδαίος αυτός Ιάπωνας αρχιτέκτων κατά τη διάρκεια της σαραπεντάχρονης καριέρας του. Μέλος μίας κατ'εξοχήν κομφορμιστικής κοινωνίας ο Ίτο είναι ένας κατά συρροή επαναστάτης o οποίος όχι μόνο τιμήθηκε αλλά και τιμά το βραβείο Πρίτσκερ. Είναι ο έκτος κατά σειρά Ιάπων που επιλέγεται για το αποκαλούμενο “Νομπέλ της αρχιτεκτονικής” ενώ, σε μία ακόμη ανατροπή, είχαν ήδη βραβευθεί με αυτό προ τριετίας δύο εκ των μαθητών του, οι Kazuyo Sejima and Ryue Nishizawa.

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Κ" της 31.2.2013

Η αβάσταχτη ανικανότητα του Δημοσίου

Τις προάλλες έλαβα με ιδιαίτερη έκπληξη το ακόλουθο ηλεκτρονικό μήνυμα:

"Στο πλαίσιο ένταξης των Δ.Ο.Υ. στο Νέο TAXIS, η Δ.Ο.Υ. Φ.Α.Ε. Αθηνών θα διακόψει τη συναλλαγή με τους Πολίτες από την Τετάρτη 03/04/2013 και ώρα 13:00 και θα παραμείνει κλειστή από την Πέμπτη 4 έως και τη Δευτέρα 8 Απριλίου 2013. Η Δ.Ο.Υ. θα λειτουργήσει στο Νέο TAXIS από την Τρίτη 9 Απριλίου 2013."

Για τους επαγγελματίες της πληροφορικής η διαδικασία αλλαγής συστήματος είναι γνωστή ως migration ή "μετάπτωση" η οποία σήμερα γίνεται με ελάχιστη ή σε πολλές περιπτώσεις ακόμη και μηδενική διακοπή στα συστήματα (zero downtime). Εάν παραλληλίσουμε την εν λόγω δημόσια οικονομική υπηρεσία με μια τράπεζα δε νομίζω ότι κανείς μπορεί να φανταστεί υποκατάστημα της τελευταίας να κλείνει για τρεις ολόκληρες εργάσιμες ημέρες προκειμένου να αναβαθμίσει τα συστήματά της. Οι όποιες διαδικασίες (εκπαίδευση, παράλληλη εγκατάσταση, μετάπτωση) γίνονται με τρόπο που ελαχιστοποιεί τις επιδράσεις στην λειτουργία της επιχείρισης ή του οργανισμού. Αυτό βεβαίως απαιτεί καλό σχεδιασμό, σωστές τεχνολογικές επιλογές και εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό κανένα στοιχείο από τα οποία δεν υπάρχει στο ελληνικό δημόσιο.

Ειδικά στην περίπτωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού ουδέποτε ετέθη θέμα χρηματοδότησης αφού ανέκαθεν απολάμβανε προνομιακής μεταχείρισης (π.χ. μισθολογικά) σε σχέση με το υπόλοιπο δημόσιο. Αυτό σε ένα μη πελατειακό και διεφθαρμένο σύστημα στις περισσότερες περιπτώσεις θα οδηγούσε σε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, καλύτερα συστήματα και καλύτερο ανθρώπινο δυναμικό. Όχι όμως στην Ελλάδα όπου οι τραυματιοφορείς και οι οδηγοί τρόλεϊ προσλαμβάνονται στο ΣΔΟΕ για να κάνουν τη μπάζα τους και όπου το παραδιδόμενο από τους προμηθευτές λογισμικό αξίζει ένα μικρό μόνο μέρος του τιμήματος και, το χειρότερο, είναι συνήθως μέτριο και δυσλειτουργικό. Σαν να μην φτάνει αυτό η ανεπάρκεια και η ανικανότητα οδηγούν σε ολοένα αυξανόμενη μεταφορά του διαχειριστικού βάρους από το Δημόσιο στις επιχειρήσεις οι οποίες, πέραν των εξοντωτικών φόρων, έχουν να αντιμετωπίσουν και ένα υψηλότατο κόστος συμμόρφωσης το οποίο καταρρακώνει την ανταγωνιστικότητά τους.Στο σημείο αυτό αναρωτιέται κανείς εάν μία καθολική άρνηση πληρωμής φόρων μπορεί να αποτελέσει λύση.


Στη βιβλιογραφία υπάρχει η έννοια του “starve the beast” η υποβολή δηλαδή του κράτους σε ασιτία η οποία θα το αναγκάσει να περιορίσει το μέγεθός του και να αυξήσει την αποτελεσματικότητά του. Σήμερα συμβαίνει το αντίθετο αφού “the beast is starving us” για να διατηρεί δομές, θεωρητικά πρώτης προτεραιότητας όπως η είσπραξη φόρων,  που κλείνουν το μαγαζί τρεις μέρες για να αλλάξουν λογισμικό αδιαφορώντας πλήρως για την εξυπηρέτηση των πολιτών

Ηλεκτρονική διακυβέρνηση "α λα Γκρέκα" (μίας κατευθύνσεως)

Πρόσφατη ρύθμιση επιτρέπει στην εφορία να προχωρεί σε κατασχέσεις εις χείρας τρίτων ειδοποιώντας τον οφειλέτη ή τον τρίτο με ένα απλό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου αντί του εξώδικου που απαιτείται σήμερα. Χωρίς να μπαίνω στην συζήτηση του κατά πόσον οι πρακτικές αυτές δικαιολογούνται σε συνθήκες κραχ και με ένα φορολογικό σύστημα που στηρίζει τον υπολογισμό των φόρων κυρίως στην περιουσία και σε παράλογα “τεκμήρια”, είναι βέβαιο ότι η απόφαση αυτή αναβαθμίζει το e-mail ως νομικά ισχυρό μέσο επικοινωνίας.

Την ίδια στιγμή όμως που το Ελληνικό κράτος χαρακτηρίζει το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο εξίσου ισχυρό με ένα εξώδικο που κοινοποιείται με δικαστικό επιμελητή το ίδιο δεν δέχεται μηνύματα με αυτό τον τρόπο. Προ καιρού επιχείρησα να καταθέσω μία επείγουσα τροποποίηση προγράμματος εργασίας στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας και μου απάντησαν ότι μπορώ να την στείλω μόνο με fax υπό την προϋπόθεση ότι υπάλληλός μου θα προσκομίσει στην υπηρεσία την πρωτότυπη εντός 10 ημερών. Η εφορία ούτε δέχεται ούτε απαντά σε e-mail (πλην των καρφωμάτων στο ΣΔΟΕ). Παρά τα δισεκατομμύρια που έχουν σπαταληθεί στο Σύζευξις, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες γενικά) δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον πολίτη για να επικοινωνήσει με τη διοίκηση. Το ίδιο το site του πρωθυπουργού δεν αναφέρει πουθενά e-mail ούτε διαθέτει φόρμα επικοινωνίας.

Η Δημόσια διοίκηση βυθίζεται καθημερινά στην ανυποληψία και έχει χάσει πλέον εντελώς την αξιοπιστία της στα μάτια του πολίτη. Σε απλά ελληνικά το αντικοινωνικό κράτος δεν δικαιούται να ομιλεί περί της φοροδιαφυγής ως αντικοινωνικής συμπεριφοράς του πολίτη. Οι πρακτικές του μάλιστα θυμίζουν όλο και περισσότερο τους φοροεισπράκτορες του μεσαίωνα που έπαιρναν το βιος, βίαζαν τα παιδιά και έκαιγαν το σπίτι των «φορολογουμένων» της εποχής.

Ο τροχός της τύχης στην υπηρεσία της δικαιοσύνης

Σε πρόσφατο ρεπορτάζ για την αθώωση της Ελένης Τεγοπούλου, μη εκτελεστικού μέλους του Δ.Σ. της Ελευθεροτυπίας η «Κ» γράφει «Αντίθετος στην αθώωση της Ελένης Τεγοπούλου ήταν ο Εισαγγελέας Έδρας, ο οποίος ζήτησε την ενοχή της, κρίνοντας ότι οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων συνήθως εμφανίζονται ως μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ "για να γλυτώνουν τις ποινές"».

Για την περίπτωση του Ανδρέα Κουρή η Ιωάννα Μάνδρου, σε άλλο άρθρο, αναφέρει «Αντίθετα για τον Ανδρέα Κουρή και ο εισαγγελέας ήταν αθωωτικός, ενώ πριν από ενάμιση περίπου μήνα άλλη σύνθεση δικαστηρίου για το ίδιο αδίκημα, μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, είχε αποφασίσει εντελώς διαφορετικά. Είχε κρίνει ότι και ως αντιπρόεδρος έχει ευθύνη για τα χρέη και τη μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και του είχε επιβάλει ποινή φυλακίσεως 4 ετών και χρηματικό πρόστιμο 11 χιλιάδων ευρώ, με τριετή μάλιστα αναστολή».

Τα μη εκτελεστικά μέλη (non executive directors) ενός Διοικητικού Συμβουλίου αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς εταιρικής διακυβέρνησης διεθνώς. Μή εμπλεκόμενα στην διοίκηση της εταιρείας προσφέρουν πολύτιμες υπηρεσίες, ιδέες και εξασφαλίζουν ισσορροπίες. Δεν δεσμεύουν την εταιρεία με την υπογραφή τους και δεν ευθύνονται ποινικά για λογαριασμό της εταιρείας, εκτός από τις περιπτώσεις που μπορεί να αποδειχθεί δόλος ή άμεση εμπλοκή σε ποινικό αδίκημα. Μ’άλλα λόγια δεν ευθύνονται για πράξεις τρίτων, εν προκειμένω της διοίκησης της εταιρίας στο ΔΣ της οποίας μετέχουν.

Δεν αρκεί το γεγονός ότι στην Ελλάδα που π.χ. η μή καταβολή ΦΠΑ (ο οποίως σπανιότητα έχει εισπραχθεί κατά την πληρωμή του με αποτέλεσμα να πρόκειται για «προκαταβολή» και όχι «απόδοση») είναι κακούργημα δηλαδή πράξη που εντάσσεται στην ίδια κατηγορία με τον φόνο, τον βιασμό, την πλαστογραφία, την ένοπλη ληστεία. Ο συνδυασμός ασχετοσύνης και ιδεοληψίας έχει οδηγήσει σε μία μεγάλη διεύρυνση όσων κινδυνεύουν να κατηγορηθούν ενώ οι σχετικές δίκες θυμίζουν το τηλεπαιχνίδι «τροχός της τύχης» με τα δικαστήρια να αποφασίζουν όπου φυσάει (εκείνη την ημέρα) ο άνεμος.

Εάν συνέβαινε σε άλλη χώρα θα ήταν αστείο. Στην παρούσα οικονομική τραγωδία στη χώρα μας όπου δεκάδες χιλιάδες επιχειρηματίες έχουν βρεθεί σε πραγματική οικονομική αδυναμία η ποινική εμπλοκή και μάλιστα με εντελώς απρόβλεπτα αποτελέσματα δεν εξυπηρετεί, πρωτίστως το ίδιο το κράτος. Αν μη τι άλλο ένας ξένος επενδυτής δεν θα τοποθετήσει αχυρανθρώπους ως μη εκτελεστικά μέλη σε ένα ΔΣ , φοβούμενος μία αδικαιολόγητη ποινική δίωξη. Απλώς θα επενδύσει σε μία άλλη χώρα.

Αλλού είναι η αμαρτία του κου Μέργου

Δε νομίζω ότι ο κος Μέργος θα φανταζόταν το σούσουρο που θα δημιουργούσε μία τεχνοκρατική του ομιλία στα μέσα μαζικής ενημέρωσης της διαπλοκής και της αγραμματοσύνης αλλά και στους ατάκτους του Τσίπρα που μπούκαραν στο γραφείο του.

Ο τρόπος καθορισμού των μισθών παραμένει στην πράξη δύσκαμπτος παρά τις προσπάθειες της τρόικας. Ακόμη και σήμερα, η πλειονότητα των συμβάσεων εργασίας χαρακτηρίζονται ατομικές και απαιτείται συμφωνία του εργαζομένου προκειμένου να υπάρξει δυσμενής μεταβολή από το προηγούμενο καθεστώς. Ένα καθεστώς το οποίο αντάμειβε πλουσιοπάροχα τη φυσική γήρανση -μέσω των μισθολογικών ωριμάνσεων- οδηγώντας σε πλήρη αποσύνδεση του μισθού με την παραγωγικότητα, στον δρόμο δηλαδή που χάραξε ο δημόσιος τομέας. Με την ανεργία των νέων στο πρωτοφανές διεθνώς επίπεδο του 60% δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι, μεταξύ άλλων, το υφιστάμενο εργασιακό πλαίσιο είναι δυσλειτουργικό. Η ιστορία έχει δείξει ότι όσο πιο δύσκαμπτη είναι η αγορά εργασίας σε περιόδους ύφεσης τόσο αυξάνονται οι επιπτώσεις, το βάθος και η διάρκεια της τελευταίας.

Δυστυχώς το αγράμματο ασκέρι στηρίχθηκε σε μία αποστροφή του κου Μέργου για να φέρει αυτόν τον αξιοπρεπή, χαμηλών τόνων γραφειοκράτη στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας. Στα πλαίσια της επίθεσης που δέχθηκε κατηγορήθηκε ότι εισπράττει δύο μισθούς ενώ ο ίδιος απάντησε ότι έχει παραιτηθεί των απολαβών του από το Πανεπιστήμιο όσο βρίσκεται στη θέση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Οικονομικών. Αντιθέτως εισπράττει κανονικά τις αμοιβές μέλους Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στο οποίο εκπροσωπεί το Υπουργείο.

Προσωπικά θεωρώ ότι ο κος Μέργος, τον οποίο γνωρίζω και εκτιμώ, είχε απόλυτο δίκιο στην ομιλία του και ότι η επίθεση που δέχθηκε ήταν άθλια και χαμερπής. Ομοίως όμως πιστεύω ότι θα έπρεπε να είχε παραιτηθεί και των αμοιβών του από το ΤΧΣ διότι η συγκεκριμένη θέση αποτελεί μέρος των καθηκόντων του Γενικού Γραμματέα αλλά και για να διασφαλίσει τυχόν ασυμβίβαστο. Το ίδιο ισχύει και για τον εκπρόσωπο της Τραπέζης της Ελλάδος στο ΔΣ κο Γκατζώνα.

Στην Ελλάδα είθισται να αμείβονται π.χ. οι εκπρόσωποι των εργαζομένων και διάφοροι συνδικαλιστές-παράσιτα που υπηρετούν στα Δ.Σ. διαφόρων ΔΕΚΟ, κάτι το οποίο θέτει σοβαρό ηθικό ζήτημα πέραν του ασυμβιβάστου. Το ίδιο ισχύει κατά τη γνώμη μου και στην περίπτωση των εκπροσώπων του Δημοσίου στο ΤΧΣ οι οποίοι εισπράττουν για τον κόπο τους 30.000 Ευρώ ετησίως (μείον τους αναλογούντες φόρους). Ποσό λίαν συμβολικό αφού ο Ιούδας επώλησε τον Υιό του Θεού προς 30 αργύρια.

Τέλος στα επιμελητήρια-παράσιτα

Η τρόικα απαίτησε, σωστότατα, την κατάργηση των υποχρεωτικών εισφορών των επιχειρήσεων στα επιμελητήρια η οποία υλοποιήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο. Έτσι με πράξη νομοθετικού περιεχομένου κατέστη προαιρετική η εγγραφή στα επιμελητήρια από την 1η Ιανουαρίου 2015 (και δυστυχώς όχι 2013).

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον διάβασα την αντίδραση, υπό μορφήν ψηφίσματος, του ΒΕΑ η οποία αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

“Πλέον είναι αδύνατη η λειτουργία τους χωρίς θεσμοθετημένους οικονομικούς πόρους. Μία τεράστια (sic) συμβολή ενός θεσμού στην υπηρεσία της Εθνικής Οικονομίας και των επιχειρήσεων παύει (sic) να υφίσταται“

Αναρωτήθηκαν οι συντάκτες του ψηφίσματος εάν οι επιχειρήσεις μέλη τους, που εξαναγκάζονται να πληρώνουν ετήσια συνδρομή, έχουν οι ίδιες “θεσμοθετημένους οικονομικούς πόρους”. Η μήπως αναγκάζονται καθημερινά να πείσουν τον πελάτη να αγοράσει (και κυρίως να πληρώσει) το προϊόν η την υπηρεσία που πωλούν; Από την άλλη εάν η συμβολή του θεσμού στις επιχειρήσεις είναι «τεράστια» γιατί αυτές θα την απαρνηθούν και δεν θα συνεχίσουν να πληρώνουν και μάλιστα περισσότερα; Δεν είναι προφανές ότι η «τεράστια συμβολή» δικαιολογεί εκ των πραγμάτων και μία αντιστοίχως τεράστια οικονομική συνδρομή;

«Γίνεται ακατόρθωτη (sic) ή άσκηση από τα Επιμελητήρια των αρμοδιοτήτων όπως η τήρηση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου, η έκδοση των πιστοποιητικών μεταβολών των επιχειρήσεων, η αδειοδότηση των επιχειρήσεων, Υπηρεσία μίας Στάσης κ.α.»

Εκτός από τις εκδόσεις πιστοποιητικών -που σε όλες τις προηγμένες χώρες μπορούν να γίνουν μέσω διαδικτύου- καμία από τις άλλες υπηρεσίες δεν λειτουργεί αποτελεσματικά στην πράξη. Το μέγα φιάσκο του ΓΕΜΗ στην πραγματικότητα αύξησε τον χρόνο ίδρυσης μίας επιχείρισης. (βλ. «Γενικό Εμπορικό Μητρώο: ταλαιπωρία πολλών στάσεων»)

«Οι συνδρομές των 5 έως 12 ευρώ το μήνα ανταποδίδονται με έργο στο πολλαπλάσιο (sic) προς τις επιχειρήσεις. Προφανώς η κατάργηση της συνδρομής κάπου αλλού στοχεύει και όχι στην οικονομική ελάφρυνση των επιχειρήσεων όπως ισχυρίζονται»

Το γεγονός ότι ο αγράμματος συντάκτης του «ψηφίσματος» επέλεξε να σαλαμοποιήσει τη συνδρομή σε μηνιαία βάση μαρτυρά φόβο. Εάν το Επιμελητήριο ήταν σίγουρο ότι ανταποδίδει «στο πολλαπλάσιο» αυτά που εισπράττει δεν θα είχε τίποτε να φοβηθεί. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική αφού όχι μόνο τα επιμελητήρια δεν προσφέρουν απολύτως τίποτε στις επιχειρήσεις αλλά τις ταλαιοπωρούν κιόλας π.χ με έκδοση πιστοποιητικών οικονομικής ενημερότητας προκειμένου να θεωρήσουν βιβλία και στοιχεία στην εφορία. Η εν λόγω υποχρέωση θεσπίστηκε προκειμένου οι τελευταίες να εξαναγκάζονται στην πληρωμή της συνδρομής τους.

«Οι θέσεις εργασίας του υπηρετούντος προσωπικού καθίστανται επισφαλείς (sic) και δεν αποκλείεται να πολλαπλασιαστεί ο αριθμός των ανέργων».

Οι σχεδόν 1.500.000 άνεργοι σήμερα έχουν σε μεγάλο βαθμό προκύψει από την δυσβάσταχτη για τους πραγματικά εργαζομένους φορολογία που χρησιμοποιείται για να συντηρούνται χιλιάδες χαραμοφάηδες στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Τα δεκάδες εκατομμύρια ευρώ που στοιχίζουν, χωρίς να προσφέρουν καμία προστιθέμενη αξία, τα επιμελητήρια στις επιχειρήσεις και κατ’επέκταση στους καταναλωτές όπου αυτές μετακυλίουν το κόστος, θα δημιουργήσουν πολύ περισσότερες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα από την 1.1.2015.

«Φορείς όπως η Κ.Ε.Ε.Ε., η Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. η Ε.Σ.Ε.Ε. κλπ που στηρίζονται οικονομικά από τα επιμελητήρια οδηγούνται σε σταδιακή αποσύνθεση και υποβάθμιση»

Όσο περισσότερες παρασιτικές οργανώσεις κλείσουν τόσο το καλύτερο. Επιτέλους ας αναγκαστούν οι συνδικαλιστές να παρέχουν πραγματικές υπηρεσίες σε όσους επιθυμούν να πληρώσουν και να γίνουν μέλη τους.

Τα Επιμελητήρια πρακτικά εξυπηρετούν αποκλειστικά τους σκοπούς, κυρίως πολιτικούς & οικονομικούς, των «παραγόντων» τους. Μάλιστα το συγκεκριμένο επιμελητήριο προσέλαβε πέρσι, μετά από πιέσεις, έναν εκ των απολυμένων του ΕΟΜΜΕΧ με την ειδικότητα του οδηγού. Επειδή όμως δεν διέθετε όχημα η Διοικούσα Επιτροπή του αποφάσισε να αγοράσει αυτοκίνητο! (Βλ, “Βρήκα αυτή τη βίδα. Μπορείτε να μου βρείτε ένα αυτοκίνητο που να ταιριάζει;”). Αυτό είναι ένα μικρό παράδειγμα από τις «τεράστιες» υπηρεσίες που παρέχει «στο πολλαπλάσιο» το ΒΕΑ στις επιχειρήσεις-μέλη του.

Ούτε σε τρία τέρμενα δεν θα έχουμε ανάπτυξη

Ο Αναπληρωτής (sic) Υπουργός Οικονομικών Σταϊκούρας έδωσε αυτάρεσκα στη δημοσιότητα τον ακόλουθο πίνακα από τον οποίον προκύπτουν οι διενεργηθείσες και προγραμματισμένες εξοφλήσεις οφειλών του κράτους προς «τρίτους».

Αρκεί μία μόνο ματιά για να διαπιστώσει κανείς ότι από τα πρώτα 962 εκατομμύρια ευρώ μόλις τα 234 εκ. δόθηκαν για επιστροφές φόρων ποσό που δεν αντιπροσωπεύει ούτε το 6-7% των σημερινών (και συνεχώς αυξανόμενων) οφειλών του κράτους. Άλλα 164 εκατομμύρια δόθηκαν στους φαρμακοποιούς συμπεριλαμβανομένης της εγγενούς σπατάλης αυτής της κατηγορίας δαπανών (βλ. "Tα φαρμακεία ανθίζουν στη Λεωφ. Αλεξάνδρας"). Το μεγαλύτερο μέρος των διαθεσίμων διοχευτεύθηκε (εγκληματικά) στην καταβολή εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων, στους ΟΤΑ και γενικώς στο ίδιο το κράτος. Μισό εκατομμύριο δόθηκε στην Ηλεκτρομηχανική Κύμης μία εταιρεία η ίδρυση της οποίας αποτελεί σκάνδαλο μέγα και κατ’εξοχήν δείγμα γραφής του άθλιου πελατειακού κράτους (βλ. «Τα ρούχα του στρατού ράβονται στην Κίνα και εμείς εδώ πεθαίνουμε από την πείνα»).


Από την δεύτερη δόση μόλις 200 εκ.ευρώ κατευθύνονται σε επιστροφές ΦΠΑ (συν 350 για την Εγνατία οδό) ενώ ό όγκος των καταβολών θα καλύψει πάλι δαπάνες του ίδιου του κράτους.

Το θλιβερό είναι ότι τουλάχιστον ο κος Στουρνάρας, που είναι ευφυέστερος του Υφυπουργού του, είμαι βέβαιος ότι αντιλαμβάνεται την αθλιότητα και το μέγεθος της ανοησίας των ανωτέρω επιλογών.

Η S&P σε πρόσφατη έκθεσή της αναφέρει ότι ‎"με αξιοσημείωτη εξαίρεση την Ελλάδα, οι εξαγωγές αποτελούν τον κινητήριο μοχλό αυτής της προσαρμογής". Πώς όμως να έχουμε εξαγωγές όταν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις κλείνουν επειδή το κράτος αντί να τους επιστρέψει τον οφειλόμενο ΦΠΑ προκρίνει την πληρωμή του εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων και την διατήρηση της οικονομικής μαύρης τρύπας του ευρύτερου δημόσιου τομέα; Στην απέλπιδα προσπάθεια αυτοσυντήρησής του το κράτος-τέρας συνεχίζει να συνθλίβει τον ιδιωτικό τομέα και να σπρώχνει τους εργαζόμενους σε αυτόν στην ανεργία με αμείωτους ρυθμούς.

Παρά το όντως υπαρκτό «παραγωγικό κενό» το οποίο επικαλέσθηκε ο κος Στουρνάρας σε πρόσφατη συνέντευξή του, αυτό δεν θα φέρει ανάπτυξη όσο δεν περιορίζεται η μαύρη τρύπα του δημοσίου η οποία απορροφά το σύνολο της ρευστότητας από την οικονομία και εξανεμίζει κάθε ελπίδα ανάπτυξης.


ΥΓ: Στην αστρονομία μόλις αρχίσει η βαρυτική κατάρρευση (διαδικασία σχηματισμού της μαύρης τρύπας), δεν φαίνεται να μπορεί να διακοπεί από καμία φυσική δύναμη.