Tuesday, September 15, 2009

Αντιπυρετικά κατά της φοροδιαφυγής

Η φοροδιαφυγή και η «πάταξή της» αποτελούν βασική εκπεφρασμένη προτεραιότητα όλων των πολιτικών κομμάτων ασχέτως με το εάν έχουν πιθανότητες ανόδου στην εξουσία η όχι. Οι πολιτικοί κατακεραυνώνουν αυτή την «κοινωνικά άδικη» συμπεριφορά μιας σημαντικής μερίδας συμπολιτών μας και ορκίζονται να λάβουν ακόμη περισσότερα και σκληρότερα μέτρα για την αντιμετώπισή της. Εάν μελετήσει κανείς διαχρονικά τις υποχρεώσεις αναφορών (reporting) των επιχειρήσεων και των πολιτών στις φορολογικές αρχές θα διαπιστώσει ότι αυτές έχουν αυξηθεί γεωμετρικά σε όγκο και πολυπλοκότητα ενώ αντίστοιχη εξέλιξη παρουσιάζεται και ως προς την αυστηρότητα του νομικού πλαισίου. Στην ίδια δε κατεύθυνση κινούνται και οι εξαγγελίες & σχεδιασμοί όπως η πρόσφατη ανακοίνωση της απερχόμενης κυβέρνησης για on-line σύνδεση του συνόλου των ταμειακών μηχανών της χώρας με το ΚΕΠΥΟ. Παρά όμως την θέσπιση γραφειοκρατικών υποχρεώσεων που στέλνουν αναγκαστικά και την μικρότερη επιχείρηση στην αγκαλιά εξειδικευμένων λογιστών αλλά και εξοντωτικών προστίμων για «τυπικές παραβάσεις» ακόμη και όταν πασιφανώς δεν υφίσταται φοροδιαφυγή, η παραοικονομία στην Ελλάδα γιγαντώνεται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμβάθυνση της ανισότητας μεταξύ αυτών που πληρώνουν φόρους (μισθωτοί, συνταξιούχοι, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ιδιοκτήτες ακινήτων) και αυτών που δεν πληρώνουν (ελεύθεροι επαγγελματίες, διαπλεκόμενοι, αθλητές, δήμαρχοι, εφοριακοί, αποδέκτες «μαύρου» πολιτικού και μη χρήματος). Στην πράξη όμως η θέσπιση όλο και σκληρότερων μέτρων έχει τελικά αντιστρόφως ανάλογο αποτέλεσμα στα δημόσια έσοδα. Μ’ άλλα λόγια όσο επαχθέστερο γίνεται το φορολογικό σύστημα από πλευράς κανόνων και διατάξεων τόσο αυξάνεται η φοροδιαφυγή. Παρά το γεγονός ότι ουδείς φαίνεται να αναζητά την αιτία του φαινομένου, αυτή είναι μάλλον προφανής. Στην Ιατρική σπάνια ο θεράπων Ιατρός αντιμετωπίζει το σύμπτωμα αφού εξαντλεί τις προσπάθειές του στην διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση της ασθένειας που προκαλεί τα όποια συμπτώματα. Έτσι σε έναν ασθενή ο οποίος παρουσιάζει υψηλό πυρετό εξ αιτίας σοβαρής λοίμωξης θα του χορηγηθούν κατ’ αρχήν αντιβιοτικά για να σκοτώσουν τον παθογόνο οργανισμό και δευτερευόντως –ενδεχομένως και καθόλου- αντιπυρετικά για να τον ανακουφίσουν. Ομοίως η φοροδιαφυγή δεν είναι καθαυτή το πρόβλημα αλλά σύμπτωμα ενός βαθύτερου και πολύ σοβαρότερου προβλήματος, αυτού της διαφθοράς. Εάν δεν κοπεί ο ομφάλιος λώρος μεταξύ των κομμάτων, των πολιτικών και του φοροεισπρακτικού μηχανισμού κανένα «αντιπυρετικό» μέτρο δεν θα αποδώσει αφού θα ακυρώνεται στην πράξη μέσω του χρηματισμού των ελεγκτών. Προϋπόθεση για την εμπέδωση της λεγόμενης «φορολογικής συνείδησης», που είναι και το αποτελεσματικότερο εργαλείο κατά της φοροδιαφυγής, είναι η αποκατάσταση του ηθικού δικαιώματος του κράτους να εισπράττει φόρους. Δικαίωμα που έχει απολέσει στα μάτια των πολιτών μετά από δεκαετίες μιζών, σκανδάλων και ατιμωρησίας τόσο των ελεγκτών όσο και των πολιτικών.

Saturday, September 12, 2009

Νέστωρ ο Παπατζής

Το ΥΠΕΧΩΔΕ αποφάσισε με παροιμιώδη ταχύτητα αλλά με τη γνωστή προχειρότητα που χαρακτηρίζει τις κυβερνητικές αποφάσεις στη χώρα μας, την παροχή κινήτρων για απόσυρση ρυπογόνων Ι.Χ.Ε, η οποία χρηματοδοτείται με ταυτόχρονη σημαντική αύξηση των τελών κυκλοφορίας. Αυτά θα υπολογίζονται πλέον βάσει των εκπομπών καυσαερίων κάθε οχήματος. Παρά το ότι η κυβέρνηση προσέφυγε στις κάλπες αναζητώντας νωπή λαϊκή εντολή επέλεξε να προωθήσει στην ανωτέρω ρύθμιση «παρά φύσει» με πράξη νομοθετικού περιεχομένου, χωρίς δηλαδή να περιμένει την ετυμηγορία των πολιτών. Προ τριετίας αγόρασα ένα μεγάλου κυβισμού αυτοκίνητο υβριδικής τεχνολογίας, με βασικό κριτήριο για την απόφασή μου αυτή, πέρα από την οικονομία στα καύσιμα, το χαμηλό συνολικό κόστος κατοχής , χάρη στην απαλλαγή της συγκεκριμένης κατηγορίας οχημάτων από τα τέλη ταξινόμησης και κυκλοφορίας και την ελεύθερη είσοδό τους στον δακτύλιο. Αν και ακόμη δεν είναι σαφές το τι θα ισχύσει στην δική μου περίπτωση, απ΄ όσα είδαν το φως της δημοσιότητας προκύπτει ότι καταργούνται τα προαναφερθέντα ευεργετήματα και αυξάνεται κατακόρυφα το κόστος κατοχής του αυτοκινήτου το οποίο σημειωτέον δεν έχω ακόμη αποπληρώσει. Ανατρέπονται δηλαδή οι συνθήκες βάσει των οποίων αποφάσισα μια σημαντική επένδυση σε ένα κεφαλαιουχικό αγαθό με ορίζοντα τουλάχιστον μία πενταετία. Φοβάμαι πως η συγκεκριμένη συμπεριφορά του κράτους θυμίζει περισσότερο παπατζή στο Μοναστηράκι παρά ευνομούμενη πολιτεία η οποία στηρίζεται σε σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης με τους πολίτες. Πρόσφατα ο Υπουργός Οικονομικών μίλησε περί κοινωνικής αδικίας αναφερόμενος στην φοροδιαφυγή, δηλαδή μία ασυνεπή συμπεριφορά του πολίτη προς το κράτος. Δικαιούται τελικά οποιοσδήποτε κυβερνητικός αξιωματούχος να ομιλεί περί υπεύθυνης συμπεριφοράς των πολιτών όταν το ίδιο το κράτος λειτουργεί κατά τα φαινόμενα με πρότυπο τους γραφικούς μικροαπατεώνες του ιστορικού κέντρου;