Το ιστορικό της υποχρεωτικής δημοσίευσης των ισολογισμών Ανωνύμων Εταιρειών και Ε.Π.Ε. στον Τύπο είναι λίαν εκπαιδευτικό, εάν θέλει κανείς να απαντήσει στο ερώτημα "γιατί δεν γίνονται μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα".
Μετά το σκάνδαλο της Λαυρεωτικής οι πολιτικοί της εποχής θεώρησαν υποχρέωσή τους να προστατεύσουν τους πολίτες από απάτες αυτού του είδους και θέσπισαν, με το νόμο 2190 του 1920, ειδικές διατάξεις δημοσιότητας για τις Ανώνυμες Εταιρείες, οι οποίες στο εξής είχαν την υποχρέωση να δημοσιεύουν τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις τους σε μία πολιτική και μία οικονομική εφημερίδα. Οι εφημερίδες ήταν το μόνο μέσο δημοσιότητας της εποχής και οι Ανώνυμες Εταιρείες ελάχιστες σε αριθμό και πολύ μεγάλες σε μέγεθος.
Παρά το ότι ο εταιρικός τύπος της Ανωνύμου Εταιρείας έγινε αργότερα πολύ συνήθης, η υποχρέωση διατηρήθηκε και στις χιλιάδες περιπτώσεις όπου η διασπορά των μετοχών ήταν εξαιρετικά μικρή και θα κόστιζε πολύ λιγότερο η αποστολή των οικονομικών καταστάσεων με συστημένη επιστολή σε κάθε μέτοχο ή πιστωτή.
Αντί όμως να προσαρμοσθεί η νομοθεσία στις πραγματικές συνθήκες, π.χ. με διατήρηση της υποχρέωσης μόνο στις εταιρείες με μεγάλη διασπορά μετοχών, η κα Βάσω Παπανδρέου με την παρ. 10 του άρθρου 10 του ν. 2741/1999 διεύρυνε την υποχρέωση συμπεριλαμβάνοντας, εκτός της πολιτικής και οικονομικής, και μία τοπική ή νομαρχιακή εφημερίδα για όσες εταιρείες έδρευαν εκτός των Δήμων Αθηναίων ή Θεσσαλονίκης. Για παράδειγμα μία εταιρεία στην Καλλιθέα Αττικής είχε, με βάση αυτό το φωτισμένο άρθρο, την υποχρέωση να χρυσοπληρώνει την δημοσίευσή του ισολογισμού της και σε μία τοπική φυλλάδα. Την ρύθμιση συνυπέγραψε και ο συναρμόδιος Υπουργός Ανάπτυξης Ευάγγελος Βενιζέλος, σημερινός Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης.
Το 2005, όταν η διείσδυση της χρήσης του διαδικτύου στην Ελλάδα ήταν τέτοια που η υποχρεωτική δημοσίευση στον Τύπο είχε χάσει εντελώς το νόημά της (βλ. Δημοσίευση Οικονομικών Στοιχείων) ο Υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας, προώθησε σε ρύθμιση με την οποία κατέστη υποχρεωτική η απευθείας τιμολόγηση των εταιρειών από τον οικονομικό τύπο (και όχι μέσω service bureaus που αγόραζαν μαζικά χώρο και έπεφτε η τιμή λόγω demand aggregation) εκτοξεύοντας το σχετικό κόστος. Τότε του είχα στείλει μήνυμα γράφοντας ότι "πρόκειται για αναχρονιστικό χαράτσι υπέρ των εκδοτών" ότι "εκτός από την καταστροφική πίεση που δεχόμαστε από την Κίνα λόγω της εισόδου της στον ΠΟΕ, αντιμετωπίζουμε μία πολιτιστική επανάσταση στο εσωτερικό" και ότι "εάν αυτό εννοούσαν με την επανίδρυση του κράτους καλό είναι να σταματήσουν". Μου τηλεφώνησε λέγοντάς μου ότι αυτή η υποχρέωση στηρίζει τον πλουραλισμό στην ενημέρωση στο οποίο αντέτεινα ότι ο Κινέζος ανταγωνιστής μου δεν πληρώνει "πλουραλισμό".
Στις αρχές του 2010, στη μόνη πραγματική μεταρρύθμιση, ο Υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης αποφασίζει να έχουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις δωρεάν πρόσβαση στα ΦΕΚ του Εθνικού Τυπογραφείου μέσω διαδικτύου, μεταξύ αυτών και στο Φύλλο ΑΕ και ΕΠΕ όπου δημοσιεύονται οι ισολογισμοί. Με τη ρύθμιση αυτοί όλοι οι ισολογισμοί των εταιρειών κατέστησαν διαθέσιμοι 24 ώρες το 24ωρο επτά ημέρες την εβδομάδα σε οποιονδήποτε είχε πρόσβαση σε σύνδεση Internet δηλαδή πρακτικά σε όλους. Η απόφαση αυτή ακύρωσε στην πραγματικότητα κάθε σκοπιμότητα δημοσίευσης των ισολογισμών στον Τύπο. Παρά όμως την εκπεφρασμένη προσήλωση της τότε κυβέρνησης στην "ηλεκτρονική διακυβέρνηση" και στην "πράσινη ανάπτυξη" (χιλιάδες τόνου δημοσιογραφικού χάρτου κατέληγαν στις χωματερές λόγω της δημοσίευσης) η αναχρονιστική υποχρέωση διατηρήθηκε.
Στις αρχές του 2011 ο ΣΕΠΕΕ σε συνεργασία με τον ΣΕΒΕ άρχισαν μία εκστρατεία κατά της δημοσίευσης των ισολογισμών εξασφαλίζοντας ευρεία υποστήριξη κλαδικών συνδέσμων (ΣΒΒΕ, ΣΕΛΠΕ, ΕΣΠ, ΕΒΕΠ, Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο, Κλωστοϋφαντουργοί, ΕΠΕΔΜΕΔΕ, ΕΛΣΕΒΒΥΕ). Παρά το ότι το αίτημα στηρίχθηκε και από την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων το ΕΒΕΑ έβγαλε την ουρίτσα του απέξω πράγμα που έπραξε και ο ΣΕΒ. Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι δύο φορείς στο παρελθόν είχαν τεθεί δημοσίως κατά της υποχρέωσης. Αποτέλεσμα των προσπαθειών μας ήταν ο τότε βουλευτής Γιώργος Χαραλαμπόπουλος να καταθέσει (σε μία κίνηση μεγάλης γενναιότητας), τον Μάρτιο του 2011, τροπολογία που καταργούσε την υποχρεωτική δημοσίευση οικονομικών καταστάσεων στον τύπο εξασφαλίζοντας την στήριξη 17 βουλευτών επαρχίας του ΠΑΣΟΚ και 2 της Νέας Δημοκρατίας. Οι τελευταίοι απέσυραν τη στήριξή τους μετά από εντολή του τότε εισηγητή της μειοψηφίας, σημερινού Υπουργού Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη. Όταν επικοινώνησα τηλεφωνικά μαζί του και τον ρώτησα γιατί διαφωνούσε με την τροπολογία μου είπε ότι προσωπικά συμφωνούσε με αυτήν αλλά το θέμα ήταν "πιό πολύπλοκο". Τότε δεκάδες δημοσιεύματα έφεραν τον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και σημερινό πρωθυπουργό βαθύτατα ενοχλημένο από την πρωτοβουλία η οποία "διατάρασσε τις σχέσεις του με τον Τύπο".
Τελικά η υποχρεωτική δημοσίευση καταργήθηκε κατ' απαίτηση της τρόικας με το νόμο 4072 τον Απρίλιο του 2012. Παρά το ότι ο σχετικός νόμος είχε αναδρομική ισχύ από τις αρχές του έτους, ειδικά η διάταξη περί ισολογισμών άρχισε να ισχύει από την 1η Ιουλίου, σε μία ύστατη προσπάθεια του πολιτικού συστήματος να διατηρηθεί για ακόμη ένα χρόνο το χαράτσι υπέρ των εκδοτών.
Εκεί που νομίζαμε ότι το θέμα είχε λήξει, τον περασμένο μήνα η βουλευτής της ΔΗΜΑΡ κα. Ασημίνα Ξυροτύρη έκανε ερώτηση στη Βουλή εγκαλώντας την κυβέρνηση για το ότι δεν μέτρησε τις επιπτώσεις που είχε στην εταιρική διακυβέρνηση (sic) η κατάργηση της υποχρεωτικής δημοσίευσης των Ισολογισμών στον Τύπο.
Μετά απ'όλα αυτά, αν και άθεος, προσεύχομαι κάθε μέρα να μην φύγει η τρόικα. Γιατί χωρίς αυτήν ο άθλιος εσμός των πολιτικών μας δεν θα έκανε καμία, μα καμία απολύτως μεταρρύθμιση.
No comments:
Post a Comment