Φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης!

Οι αντιδράσεις, ανθρώπων ή οργανισμών, σε ακραίες συνθήκες συνήθως εμπίπτουν σε μία από τις τρείς κατηγορίες που ακολουθούν: 1) παράλυση και πλήρης απραξία, 2)σπασμωδικές και σουρεαλιστικές κινήσεις ή, σπανιότερα, 3)συγκροτημένες & βαθιές τομές. Είναι προφανές ότι σήμερα η κατάσταση των δημοσίων οικονομικών και κυρίως του πολιτικο-οικονομικού συστήματος είναι εκτός ελέγχου. Παρά το γεγονός ότι η προτιμητέα αντίδραση θα ήταν οι συγκροτημένες και σε βάθος τομές στο ίδιο το σύστημα σήμερα γινόμαστε μάρτυρες της χειρότερης δυνατής εξέλιξης. Οι προβληματικές υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, αντί της απραξίας (είναι βέβαιο ότι το σύστημα δύσκολα θα αυτό-εγχειρισθεί γιατί κάτι τέτοιο είναι αποτρεπτικά οδυνηρό) επέλεξαν, ως συνήθως, το δρόμο των σπασμωδικών κινήσεων. Έλαβαν αποφάσεις που, εάν τελικώς δεν βρεθεί κάποιος εχέφρων να αναχαιτίσει, θα προσθέσουν κόστος και ταλαιπωρία χωρίς κανένα αποτέλεσμα πέραν του πλουτισμού των τυχερών εργολάβων και την περαιτέρω επιβάρυνση της οικονομίας και των δημόσιων οικονομικών. Αναφέρομαι στην τελευταία φαεινή ιδέα των πεφωτισμένων εγκεφάλων της Πλατείας Συντάγματος να συνδέσουν on-line το σύνολο των ταμειακών μηχανών της χώρας σε γιγαντιαίο σύστημα το οποίο θα λειτουργεί στα πρότυπα του big brother. Προκειμένου να αναδειχθεί ο ακραιφνώς σουρεαλιστικός χαρακτήρας της ιδέας θα χρησιμοποιήσουμε τη Σωκρατική μέθοδο θέτοντας ορισμένα ερωτήματα. 1) Ποιος θα πληρώσει για το νέο εξοπλισμό; (θα θυμίσω την περίπτωση των φορολογικών μηχανισμών όπου μία συσκευή το κόστος της οποίας δεν θα έπρεπε να ξεπερνά τα 50 ευρώ πωλείται προς 500). Σημειωτέον ότι το όποιο κόστος δεν έχει καμία προστιθέμενη αξία για την εταιρεία ή τον επιτηδευματία και θα αποτελέσει πρακτικά καθαρό χαράτσι υπέρ των τεχνολογικών προμηθευτών. Και αυτά σε μια εξόχως δύσκολη συγκυρία όπου «κάθε ευρώ μετράει». 2) Ποιος θα πληρώσει για τη σύνδεση (κόστος περί τα 25-30 ευρώ μηνιαίως με τεχνολογία ADSL και πάνω από 300 ευρώ για σύνδεση υψηλής αξιοπιστίας πχ. μισθωμένο κύκλωμα& VPN). Ακόμη και στην χαμηλής αξιοπιστίας λύση (ADSL) το κόστος είναι δυσβάσταχτο για μια μικρή επιχείρηση. 3) Ποιος θα εξασφαλίσει την υποστήριξη της σύνδεσης; Οι εταιρείες που συνδέουν τα καταστήματά τους on-line σε ERP αντιμετωπίζουν ένα ποσοστό της τάξεως του 5% σε down time κατά το οποίο τα παραστατικά εκδίδονται χειρόγραφα ή σε τοπική βάση. Και αυτό με οργανωμένα τμήματα πληροφορικής και καλά εκπαιδευμένο προσωπικό. Σε ότι δε αφορά στο άκρο του ΚΕΠΥΟ, όπου θα χρειαστούν στρατιές προσωπικού υποστήριξης, έχει κανείς υπολογίσει τη σχέση κόστους/ωφέλειας τους εγχειρήματος; Ας μην ξεχνάμε ότι ο ελεγκτικός μηχανισμός έχει έτσι και αλλιώς ανά πάσα στιγμή πρόσβαση στην φορολογική μνήμη όλων των ταμειακών μηχανών και των φορολογικών μηχανισμών όπου βρίσκονται ανεξίτηλα αποθηκευμένες οι συναλλαγές. 4) Τι θα γίνουν τα στοιχεία;. Το Υπουργείο έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής ανίκανο να χειρίζεται μεγάλους όγκους δεδομένων (βλέπε το χάος του ΕΤΑΚ αλλά και τις διασταυρώσεις που γίνονται μόνο σε επίπεδο δελτίων τύπου). Οι περίφημοι φορολογικοί μηχανισμοί χρησιμοποιούνται σήμερα ως παγίδες για επιβολή προστίμων (π.χ. σε όσους ξέχασαν να θεωρήσουν το βιβλίο συντήρησης) αφού κανείς δεν ξέρει να ελέγχει σε βάθος το αρχείο υπογραφών. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι ο ίδιος ο ορισμός του προβλήματος είναι εσφαλμένος, λύνουμε δηλαδή λάθος πρόβλημα. Η πρωτοβουλία της επιγραμμικής (sic) σύνδεσης των πάντων στηρίζεται στην παραδοχή ότι το πρόβλημα είναι η φοροδιαφυγή από τους, εκ προοιμίου θεωρούμενους ως παρανομούντες, επιτηδευματίες. Είναι βέβαιο ότι η φοροδιαφυγή δεν θα αντιμετωπισθεί ποτέ όσο ορίζουμε την ίδια ως «το πρόβλημα». Η φοροδιαφυγή καθαυτή είναι ένα μόνο από τα κεφάλια της λερναίας ύδρας που λέγεται διαφθορά και διαπλοκή, με αποτέλεσμα κάθε μεμονωμένη κίνηση πάταξής της να φουντώνει ακόμη περισσότερο την ίδια διαφθορά (αφού οι ελεγκτές βρίσκουν νέα «πατήματα» για να εκβιάζουν τους φορολογούμενους) και κατά συνέπεια …τη φοροδιαφυγή. Μόνη ελπίδα είναι να αντιμετωπισθεί συνολικά το ζήτημα ως ένα διαδραστικό παίγνιο (με την μαθηματική έννοια του όρου) κράτους-πολίτη. Η άκρη του νήματος πρέπει να αναζητηθεί εσωτερικά στον, σε σημαντικό ποσοστό διαφθαρμένο ελεγκτικό μηχανισμό και στην ανεξέλεγκτη ροή προϊόντος χρηματισμού προς τους ελεγκτές, την ιεραρχία, τους πολιτικούς αλλά και τα πολιτικά κόμματα. Όσο η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών εμφανίζεται απρόθυμη –ή ανίκανη- να χαλιναγωγήσει την διαφθορά στο εσωτερικό των υπηρεσιών του και να πείσει τον πολίτη ότι οι φόροι του καταλήγουν σε καλές υπηρεσίες σε αυτόν (και όχι σε τσέπες υπουργών και σε ταμεία κομμάτων) κάθε κατασταλτική πρωτοβουλία θα έχει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα. Γιατί σήμερα όταν το Υπουργείο Οικονομικών διαμαρτύρεται για την έκταση της φοροδιαφυγής θυμίζει μάλλον την παροιμία «φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης». Εδώ θα θυμίσω ότι στο φετινό «Διεθνές Βαρόμετρο Διαφθοράς» της Διεθνούς Διαφάνειας το 76% των Ελλήνων θεωρεί το κράτος και την κυβέρνηση αναποτελεσματικά στην πάταξη της διαφθοράς!