Οι Ταλιμπάν του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας

Το νομικό πλαίσιο που διέπει τις εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα, και ειδικότερα το μέρος αυτού που αφορά στην διευκόλυνση του ελέγχου των επιχειρήσεων από το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας έχει πάψει προ πολλού να εξυπηρετεί πραγματικά το κοινό συμφέρον. Υποχρεώσεις επί υποχρεώσεων οι οποίες αποφασίστηκαν προκειμένου να καλύψουν την ανεπάρκεια του ελεγκτικού μηχανισμού έχουν οδηγήσει σε ένα δαιδαλώδες και εξαιρετικά επιβαρυντικό από πλευράς γραφειοκρατίας σύστημα υποχρεώσεων και αναφορών. Ένα σύστημα λίαν αντιπαραγωγικό το οποίο καθιστά ευάλωτες κυρίως τις επιχειρήσεις που ανταποκρίνονται επί της ουσίας στις υποχρεώσεις τους. Οι πλείστες αυτές διατυπώσεις έχουν πλέον αποσυνδεθεί από τον σκοπό που οδήγησε στη θέσπισή τους και αντιμετωπίζονται τυπολατρικά και μάλιστα με υπερβάλλοντα ζήλο και αστρονομικά πρόστιμα. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το περίφημο βιβλίο νεοπροσλαμβανόμενου προσωπικού το οποίο επισύρει πρόστιμο πεντακοσίων ευρώ για κάθε περίπτωση μη καταχώρισης ενός υπαλλήλου ακόμη και εάν αυτός έχει προσληφθεί κανονικά και η «παράβαση» διαπιστωθεί αρκετά χρόνια μετά την πρόσληψή του. Κλαυσίγελο προκαλεί η περίπτωση πολυεθνικής, που τιμωρήθηκε με πρόστιμο 35.000 ευρώ γιατί δεν είχε καταχωρήσει εβδομήντα εργαζόμενους, τους οποίος όμως απασχολούσε κανονικά τηρώντας κατά τα άλλα στο ακέραιο όλες της τις υποχρεώσεις. Δεν είναι βέβαια να απορεί κανείς γιατί κανείς εχέφρων δεν επενδύει στην Ελλάδα ενώ οι πολυεθνικές, συμπεριλαμβανομένης και αυτής του παραδείγματός μας, αποχωρούν μαζικά.
Και ενώ οι ελεγκτές εξαντλούν την αυστηρότητά τους σε πολυκαταστήματα, μικρά εμπορικά και επιχειρήσεις δεν τολμούν να «πατήσουν» σε περιοχές ή τομείς όπου η νόμιμη εργασία αποτελεί την δακτυλοδεικτούμενη εξαίρεση. Για παράδειγμα η μαύρη εργασία, παρανόμων κυρίως, μεταναστών στην ύπαιθρο, η κατάσταση που επικρατεί στους εργολάβους καθαρισμού δεν απασχολούν το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας το οποίο κινείται σε ασφαλείς μόνο χώρους και βεβαιώνει, με περισσή εκδικητικότητα, πρόστιμα για π.χ. για εργασία σε ώρα κατά την οποία πρόγραμμα προέβλεπε ανάπαυση (πρόστιμο 1.000€!). Αξίζει να σημειωθεί ότι το νομικό πλαίσιο είναι τόσο φαύλο που ακόμη και οι ίδιοι οι ελεγκτές δεν τολμούν να εφαρμόσουν π.χ. τις διατάξεις περί κανονικής αδείας οι οποίες, εάν εφαρμόζονταν στην πράξη, θα δημιουργούσαν εξαιρετικά δυσμενείς όρους για τους ίδιους εργαζόμενους που υποτίθεται ότι προστατεύουν. Την ίδια στιγμή η συγκλονιστική περίπτωση της Κατερίνας Κούνεβα δείχνει ανάγλυφα την τραγική ανεπάρκεια του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας αλλά και των διωκτικών αρχών οι οποίες, ως συνήθως, διυλίζουν τον κώνωπα και καταπίνουν την κάμηλο.
Προκαλώ την κυρία Υπουργό να μελετήσει το σχετικό νομικό πλαίσιο στους λοιπούς εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ και να συγκρίνει τις γραφειοκρατικές υποχρεώσεις μιας ελληνικής εταιρείας με τα ισχύοντα στις πολιτισμένες αυτές χώρες. Και να αναρωτηθεί εάν η το σημερινό τριτοκοσμικό νομικό πλαίσιό μας και ο σχετικός ελεγκτικός μηχανισμός διασφαλίζουν πραγματικά τα δικαιώματα των εργαζομένων και το συμφέρον του τόπου.